الف) بیان و مسأله تحقیق
پیشرفت سریع و حیرت‌زای علوم سبب ایجاد تحولات و تغییرات اساسی در تمام شئون زندگی بشر گردیده، چه در گذشته‌های نه چندان دور كه زندگی بشر از این همه دستاورد علمی و فنی محروم بود وجود قواعد ومقررات گوناگون كه متضمن حفظ نظم و برقراری عدالت اجتماعی باشد ضرورتی نداشت و بشر قادر به پیش‌بینی چنین وضعیتی نبود با تولید و افزایش امكانات و وسایلی چون خودرو و مواد شیمیایی و مكانیكی هر چند بشر به رفاه و آسایش نسبی دست یافت اما خطرات و تهدیدهای برای انسان به همراه داشت. اینجانب در این مقال بر آن است که مسئولیت مدنی مالك و متصرف را نسبت به اشیاء به طور اعم و اموال تحت مالكیت و تصرف خود از زوایای مختلف مورد بررسی وتدقیق قرار داده، و زوایای پنهان و پیدای آن را در حد قلت بضاعت علمی خود و کمبود منابع موجود در حقوق ایران و انگلستان و آمریكا مورد بررسی قرار دهد.
ب) اهمیت و ضرورت تحقیق
برای برقراری نظم و ایجاد عدالت اجتماعی مساعی لازم توسط اهل فن ضروری است. گرچه آثار و تألیفات فقهی قابل توجهی توسط فقهای عظام در حوزه‌های كلی حقوق از جمله مسئولیت مدنی صورت گرفته در زمینه مورد بحث كار جدی و منضبطی صورت نگرفته و آن هم همانطور که معروض افتاد به علت سادگی روابط اجتماعی و فقدان وسایل و اموال و اشیاء متعدد به شكل كنونی بوده است. در شرایط فعلی كه اشیاء متأثر از پیشرفت‌های حیرت‌زای علم و صنعت و تكنولوژی رشد خارق‌العاده‌ای داشته است طبیعی است متناسب با این پیشرفت‌ها تمهیداتی برای جلوگیری از بروز ضرر ناشی از وسایل مزبور و در صورت حدوث ضرر جبران آن اندیشیده شود. قوانین و رویه قضایی و تا حدودی دكترین حقوقی در كشور ما نتوانسته‌اند خود را هم‌گام با تغییرات مذكور پیش ببرند. نظر به این‌كه دركشورهای انگلستان و آمریكا در حوزه مسئولیت مدنی ناشی از اشیاء كارهای زیادی صورت گرفته است تحقیق و بررسی در موضوع با جهت‌گیری تطبیقی مفید فایده خواهد بود.
ج) سؤالات تحقیق
- مبنای مسئولیت مدنی مالک و متصرف اشیاء چیست؟
2.معیار حفاظت و مراقبت از اشیاء تحت تملك و تصرف شخصی است یا نوعی؟
- آیا مالك و متصرف در قبال مالی كه از آن اعراض نموده است مسئول است؟
- خطرناك بودن یك شئ یا حیوان در مسئولیت مالك یا متصرف چه تأثیری می‌تواند داشته باشد؟
د) فرضیه‌های تحقیق
- در حقوق ایران مبنای مسئولیت مدنی در خصوص خسارت ناشی از اشیاء برپایه تقصیر است. در حقوق انگلستان و آمریكا رویه قضایی و قوانین با در نظر داشتن معیار مراقبت و حفاظت از اموال به سمت مسئولیت نوعی گرایش دارند.
- معیار حفاظت و مراقبت به صورت نوعی است البته در ارزیابی بایستی شرایط و اوضاع و احوال زمان و مكان ملحوظ نظر قرار گیرد.
- اعراض مالك یا متصرف از مال خود بایستی به‌گونه‌ای صورت گیرد كه سبب اضرار غیر نگردد، چه در این صورت مالك یا متصرف حسب مورد از وظیفه حفاظت و مراقبت عدول كرده است.
- در نظام حقوقی ایران اصولاً خطرناك بودن یك شئ یا مال تأثیری در تغییر مبنای مسئولیت ندارد لیكن در عرف حاكم وضعیت خاص اموال و اشیاء در تغییر مبنای مسئولیت واجد اهمیت است. در نظام حقوقی انگلستان برای این نوع از اموال فرض مسئولیت مطلق نموده‌اند.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
