:

حج ، وادی سیر و سلوك عرفانی و طور سینای عارفان ربانی است .

حج ، ضیافت خانه قدسی حضرت رحمان و گلشن با صفای كمال و تعالی انسان است

حج ، نشانه عبودیت مطلق و مظهری از فرشته سیرتی انسان است .

حج ، دریای ژرفی است از عارفان و عرفان ، معنویت ، تقدس ، روحانیت و ایمان

رشید الد ین میبدی می گوید : حج عوام نوعی است وحج خواص نوعی دیگر . حج عوام قصد كوی دوست است وحج خواص ، قصد روی دوست ، آن رفتن به سرای دوست و این رفتن برای دوست ، عوام به نفس رفتند ودر و دیوار دیدند خواص به جان رفتند ، گفتار و دیدار یافتند .

او كه به هوای نفس رود ، رنج یابد و بار كشد ، تا گرد كعبه برآید و این كه با جان رود ، بیارآمد و بیاساید و كعبه خود گرد سرایش برآید .

عاشق و عارف كامل آیت الله حسن زاده آملی می فرماید :

اسلام دارای مبانی و اركانی است كه برآنها بنا شده و بدانها قوام گرفته و بدون آنها فرو می ریزد . یكی از این  اركان حج است .

امام باقر ( علیه السلام ) می فرماید:« بُنِیَ الّاِسّلامُ عَلیَ خَمّسَةِ اَشّیاءٍ : عَلَی الصَلوه وَ الزَكاةِ وَ الصَوّمِ وَ الحَجِ وَ الّوِلایَةِ »[1]

اسلام بر پنج بنیان نهاده شده است : نماز ؛ روزه ؛ زكات ؛ حج وولایت  .

بنابراین كسی كه عمدا”حج نگذارد ، ركنی از اركان دین الهی خویش را نابود كرده است. از همین رو خداوند درباره ترك عمدی حج به كفر تعبیر فرموده است.«و من كفر فان الله غنی عن العالمین.»[2]

حج از آن جهت كه جزو مبانی و اركان اسلام است تجلیگاه دو اصل كلیت و دوام است بلكه مظاهر این دو اصل زوال ناپذیری ؛ همگانی بودن و همیشگی بودن را گوشزد می نماید. لذا با توجه به این همه فضیلت و اهمیـــــت این ركـــن اساسی اسلام به بررسی و تحقیق و تفحص و تفسیر آن دركلام الهی و سنت معصومین علیهم السلام پرداخته تا گوشه هایی از ابعاد گوناگون حج را در حد استطاعت نظاره گر باشیم .

در این پژوهش به طور بسیار مفصل به فلسفه وجوب حج و بخصوص ابعاد مختلف آن از دیدگاه های كاملاً متفاوت با پژوهشهای دیگر پرداخته شده اكثر نویسندگان در این زمینه فقط در ابعاد خاصی و یا چند بعد محدود به بررسی فوایدو ابعاد آن پرداخته اند اما در این تحقیق شما می توانید از دیدگاهها و ابعاد كاملاً جدید و از منظرهای متفاوت و متنوع و جمع شده و مرتب شده در یك جا بهره ببرید و سپس به فلسفه آداب ومناسك حج بر اساس ترتیب وجوب پرداخته و از آیات و روایات به تناسب و با نظم ویژه استفاده شده كه خواننده را از سردرگمی كه در بعضی از منابع در این زمینه وجود دارد رهایی می بخشد و مجموعه منسجم و یك دست در اختیار او می گذارد .

بخش اول

وجوب حج

فصل1) اهمیت جایكاه تحقیق حاضر

فصل2) اولین مركز جهانی برای عبادت

فصل3) وجوب حج

فصل اول

اهمیت جایگاه تحقیق حاضر

الف) تعریف و تبیین موضوع :

تعریف حج : در لغت به معنی ، قصد نمودن به جهت حركت به سوی مكانی یا شخصی ، آهنگ جایی نمودن، مكرر به جایی آمدن.[3]

در روایات اسلامی حج را ” پیروزی وكامیابی ” معنی كرده اند ، زیرا حج گذار با تحمل رنج و زحمات بر نفس خود و شیطان پیروز می گردد . حج به معنای ” اَفْلَحَ ” یعنی رستگار شده نیز آمده ” و یقال حج فلان ای افلح”[4]

خداوند می فرماید : ” ففرّوا الی الله إنّی لكم منه نذیر مبین”[5]  یعنی ازگناهان به سوی خدا بگریزید .

در تفسیر فرماید به سوی خدا حج گذارید تا گناهانتان بخشیده شود.[6]

كلمه حج را با دو گونه حركت خوانده اند : الحج لغة و قیل الحج بالفتح الاسم و بالكسرمصدر[7]

مردم حجاز آن رابه فتح و اهل نجد به كسر می خوانند[8] و هر دو به معنی قصد زیارت كردن یا انجام دادن مراسم مخصوص می باشد و در اصطلاح شامل قصد خانه خدا كردن و انجام اعمال و مناسكی است كه دستور آن در شرع مقدس اسلام آمده است . حج یك حركت است ، یك قصد و تصمیم گیری است و یكی از مترقی ترین ابعاد اعتقادی دین مبین اسلام است ، حج یك دوره كامل اسلام شناسی است ، حج آدمی را به خدا نزدیكتر می كند ، مكتب توحید را به او می شناساند و رسالت بزرگ اسلام را بیشتر توصیه می كند .

هدف از اعمال و مناسك حج همان قرب و منزلت الهی و رشد و ارتقاء انسان به كمالات معنویه و رسیدن به لقاء محبوب و غرق شدن در دریای عشق وعرفان الهی و غرق و محو شدن در بحر بیكران عبادت معبود و اله یكتا و بی همتاست و هر كدام از اعمال حج به نوعی انسان را در این را مدد و یاری می نماید .

ب (اهداف تحقیق :

آشنایی با حج به عنوان یكی از واجبات و فروع دین مبین اسلام كه با فراهم آمدن شرایط ، ایجاب آن مسلم و فوری است .

الف : آشنایی با شرایط وجوب حج .

ب : مقدمات قبل از تشرف به حج .

ج : آشنایی و آموزش و تبیین مناسك و اعمال حج .

د : آشنایی با معارف و معنویات بلند مناسك و اعمال حج و غور و تفحص در آیات و روایات كلام بزرگان برای رسیدن به این مهمات .

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)