ای درباره جامعهشناسی امنیت با عنوان «جامعهشناسی امنیت، رویكردی جامع» بر آن افزوده است.
کتاب مجموعه مقالات چالش های اجتماعی ایران که توسط پژوهشهای فرهنگی واجتماعی پژوهشکده تحقیقات استراتژیک جهت شناسایی، بررسی و تحلیل کارشناسانه تهدیدات و آسیبهای اجتماعی کشور و ارائه پیشنهادات راهبردی در جهت اتخاذ تصمیمات کلان، در قالب چندین مقاله به بررسی فرصتها و تهدیدات اجتماعی از منظرهای گوناگون پرداخته است.
در هریک از مقالات که به یکی از مسائل اجتماعی و تهدیدات و فرصتهای ناشی از آن میپردازد، تلاش شده است با واکاوی موضوع مورد نظر و نتیجهگیری از مباحث مطرح شده، راهکارهای لازم جهت استفادههای کاربردی ارائه شود.
کتاب «مردم، دولتها، هراس» اثر باری بوزان و یا مقالاتی که توسط «ال ویور»، «لمیتر» و «روی پل» به رشتهی تحریر درآمده است و یا مکاتبی چون مکتب کپنهاگ و یا فراساختارگرایان که در این زمینه بحث کردهاند؛ اولاً به تعریفی مشخص از مفهوم اجتماع دست نه زدهاند وحتی در بعضی موارد، اجتماع را به جمعهای خیلی کوچک که جهت حفظ و بقای خود تلاش میکنند تقلیل دادهاند. در ثانی، اصولاً به علت تفاوتهای ماهوی و بسیار زیادی که بین جوامع مختلف وجود دارد، نمیتوان موارد و شاخصههای جوامع غربی رادرخصوص جامعهی ایران صادق دانست.
کتابهایی نیز در زمینه امنیت ملی در ایران نگارش شده، به دلیل اینکه امنیت ملی مفهومی عامتر از امنیت اجتماعی است، در این منابع به مفهوم امنیت اجتماعی چندان توجهی نشده است.
کتابی نیز توسط دکترنویدنیا در زمینه امنیت اجتماعی تدوین شده است که به بحث امنیت اجتماعی به صورت کلی پرداخته و در خصوص اینکه منظور از امنیت اجتماعی در ایران چیست سخنی به میان نیامده است.
مقالات:
مقاله جنگ نرم و مشروعیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران (قربانزاده سوار و ناطقی، 1392) که در شماره 32 فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی منتشر گردیده است؛ فرهنگ و آیین هر جامعه، ملت و کشوری را متضمن باورها، ارزشها، هنجارها، آداب، رسوم، هستها و نیستها و بایدها و نبایدهایی دانسته که هویت آن به شمار میآید.
در این مقاله از جمله اهداف عاملان جنگ نرم غرب را، به حاشیهراندن فرهنگ ملی و دینی انسانها و حاکمیت فرهنگ اومانیستی، سکولاریستی لیبرال دموکراسی در فرایند جهانیسازی وحکومت برجهان تشریح نموده ومحور اصلی جنگ نرم را، تحریک نیروهای فرهنگی،اجتماعی وسیاسی کشورهای دارای شکافهای فکری، جناحی وروشی برشمرده واذعان نموده که بدینوسیله نیروهای متعارض، مؤلفههای ستیزش خود را به ساختار سیاسی منتقل وشکافهای ساختاری راتشدید می نمایند همچنین نویسنده عاملان به ذکر این مطلب پرداخته که جنگ نرم با القای اطلاعات ویژه به مخاطبان میکوشند تا بر نظام عاطفی و هیجانی، باورهای دینی، ارزشهای فرهنگی و رفتارهای اخلاقی افراد و گروههای جامعهی هدف تأثیر بگذارند و بیتفاوتی، بدبینی، نفرت و خشم مخاطبان را نسبت به حکومت خویش برانگیزند و در نهایت، مقبولیت مردمی و مشروعیت دینی نظام سیاسی را از بین ببرند و جنگ نرم غرب را عاملی در خلق بحرانهای اعتقادی، فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی به منظور تضعیف مشروعیت و مقبولیت جمهوری اسلامی ایران، دانسته است.
مقاله جنگ نرم و جمهوری اسلامی ایران (قربانزاده سوار و ناطقی، 1390) که در شماره 31 فصلنامه عملیات روانی منتشر گردیده است
نویسنده پس از شناسایی مفهوم جنگ نرم، جایگاه، کاربرد و مصادیق آن در روابط بین الملل و به کارگیری آن توسط قدرت های بزرگ از جمله آمریکا علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، این فرضیه را به اثبات رسانیده که راهبرد دشمنان نظام جمهوری اسلامی ایران در شرایط کنونی مبتنی بر اقدامات غیرنظامی و تهدید نرم در کنار تهدید به اقدام نظامی است و هدف اصلی دشمنان از چنین اقداماتی را تضعیف حاکمیت ایران دانسته است.
مقاله ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄﻪ و ﻓﺮآﻳﻨﺪ آﺳﻴﺐ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻣﻨﻴﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ (آقایی و تیمورتاش، 1389) آﺳﻴﺐ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را دارای ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﻨﺸﺎءﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ دانسته و آن را دارای ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﻣﻲداند ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آنﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻧﺎاﻣﻨﻲ ﻓﺮدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺷﺎره ﻛﺮده ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮآﺳﻴﺐﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ، ﻃﻼق، اﻋﺘﻴﺎد، ﺳﺮﻗﺖ، اﻧﻮاع ﺟﺮاﺋﻢ اﺻﻮﻻ ﻧﺸﺎن ﻛﮋﻛﺎرﻛﺮدی و ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻋﺪم اﻳﻔﺎی ﺻﺤﻴﺢ وﻇﺎﻳﻒ آنهااﺳﺖ.
نویسنده اﻳﻦ آﺳﻴﺐ ﻫﺎ را ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز آﺛﺎر و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﻮﺋﻲ در ﺟﺎﻣﻌﻪ میداند ﻛﻪ ﻧﺎاﻣﻨﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻳﻜﻲ از آن ﻫﺎﺳﺖ. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﻼش ﻣﻲﮔﺮدد در ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﻣﻔﻬﻮم و ﻣﺎﻫﻴﺖ آﺳﻴﺐ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و راﺑﻄﻪ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺎاﻣﻨﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻟﺬا ﻧﺨﺴﺖ ﻣﻔﻬﻮم آﺳﻴﺐﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺳﭙﺲ ﻣﻔﻬﻮم و ﻣﺎﻫﻴﺖ اﻣﻨﻴﺖ و ﻧﺎاﻣﻨﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد.
از جمله سایر مقالات میتوان به بررسی ابعاد اجتماعی، فرهنگی جنگ نرم آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران (ماهپیشانیان، 1389)، نقش عوامل خارجی در تحولات جمهوریهای شوروی سابق؛ مطالعه موردی دخالت آمریکا در تحولات گرجستان(محمدی، 1389)، تحلیل عملیات روانی در بستر انقلابهای رنگی(جمالی، 1388) اشاره كرد.
پایان نامه ها:
پایان نامه تأثیر جنگ نرم بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (ناطقی، 1390) به راهنمایی قربانعلی قربانزاده سوار جنگ نرم را باطرح اهداف بدیع وکاربرد ماهرانه ابزارهای فرهنگی،ارتباطی، به عنوان خط تعارض اصلی میان بازی گران عرصهی بینالملل با تکیه بر نیروهای داخل کشورها دانسته و جنگ نرم را امروزه به پدیدهای محوری در سیاست بینالملل شرح داده است. در فضای جنگ نرم را، تکنولوژیهای جدید ارتباطی مانند خبر و اطلاعات که بایستی در راستای ارائه خدمات سریع و روزآمد به انسانها در سطح داخلی و بینالمللی باشد، زمینهساز بروز اختلالات در عرصهی سیاست داخلی و خارجی کشورها تشریح نموده است.
در این پژوهش نویسنده در بررسی نقش و تأثیرات جنگ نرم بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به برقراری ارتباط میان ماهیت، ابعاد، شیوهها و ابزارهای جنگ نرم و امنیت ملی توجه کرده و همچنین درصدد یافتن متغیر واسطی بوده که جنگ نرم را بر امنیت ملی پیوند دهد. این متغیر واسط همان اذهان و افکار بازیگران عرصهی امنیت ملی است که با کمک مفهوم مشروعیت نظام، قابل ارزیابی میباشد.
این بازی گران دریک برداشت کلی،از یک سو،عبارت از نخبگان و تصمیمگیران امنیت کشور،جامعه ومردم کشور، نهادهای امنیت ملی و شخصیتها و نیروهای داخل و خارج از قدرت حاکم هستند که به شیوهها و با ابزارهای مختلف بر امنیت ملی اثر میگذارند و از طرف دیگر، در طرف مقابل عبارت از رهبران حکومت حریف، مردم کشور حریف، نهادهای تصمیمگیرندهی امنیت ملی،نیروهای اجتماعی اثرگذارواثرپذیر و مانند اینها در جامعهی حریف وهمچنین همهی این بازیگران در طرف ثالث از قبیل کشورها و سازمانهای بیطرف و متحدان خودی و حریف ذکر گردیده است.در این اثر به این موضوع اشاره شده که حریف به وسیلهی جنگ نرم، با اثرگذاری بر ارزشها، هنجارها و نگرشهای جامعه سعی میکند رفتار مردم جمهوری اسلامی ایران را بهگونهای تغییر دهد که در مرحلهی اول، مشروعیت سیاسی نظام و در مرحله بعد، امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به خطر بیافتد و از آنجا که هیچ حکومت کشوری بهویژه در دنیای جدید، قادر به پیشبرد اهداف ملی خود نیست مگر آنکه پشتیبانی ملت و جامعه را به همراه داشته باشد و بدینوسیله، مشروعیت نظام سیاسی خود را افزایش دهد، تقویت ارزشها و باورهای عمومی نظام و جامعه، نقش مهمی در حفظ و توسعه امنیت ملی کشور دارد. به نوبه خود، همین باورداشتها و به بیان دیگر، مشروعیت نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران، آماج جنگ نرم حریف در حال حاضر میباشد. در چنین فضایی، هر چه پشتیبانی مردم یک جامعه از حکومت خود بیشتر باشد احتمالاً آن کشور در رقابت با حریفان و پیشبرد اهداف و منافع خود از توفیق بیشتری برخوردار خواهد بود.
پایان نامه کارشناسیارشد اهداف جنگ نرم آمریکا علیه انقلاب اسلامی ایران(باقری،1390)به راهنمائی محمدرحیم عیوضی وقوع انقلاب اسلامی در ایران را عامل فرو ریختن یکی از ستون های اصلی حافظ منافع آمریکا در منطقه میداند و اشاره مینماید که اقدامات نظامی،تروریستی و تحریم های اقتصادی و غیره نتوانست انقلاب اسلامی را در مقابل آمریکا به زانو در آورد و از طرفی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران توانسته بود گفتمان انقلاب اسلامی را در جهان مطرح و نقش بازیگری فعال و موثر برای آن در صحنه بین الملل اتخاذ نماید و حضور ایران منافع آمریکا را با چالش مواجهه نماید. نویسنده موقعیت بعد ازانقلاب اسلامی را باعث این امر میداند که آمریکا تضعیف ایران را در راس سیاست خارجی خویش قرار دهد و برای مهار قدرت جمهوری اسلامی ایران از راهبرد نرم استفاده نماید؛ لذا براساس نظر نویسنده هدف نرم غرب به ویژه آمریکا علیه ایران تقابل با قدرت نرم به منظورسرنگونی انقلاب اسلامی است و در این رساله تلاش شده است جنگ نرم غرب به ویژه آمریکا و در ابعاد مختلف و با رویکردی موثر و در مواجهه با قدرت نرم جمهوری اسلامی تحلیل و ارزیابی گردد.
پایان نامه کارشناسیارشد بررسی رابطه هویت ملی و امنیت اجتماعی درایران (رحمتی، 1389) به راهنمایی یحیی فوزی مقوله امنیت اجتماعی رااز حیاتیترین اجزاء هرجامعهای دانسته و هویت ملی را نیز به عنوان آخرین هویت اکتسابی افراد، از الویت های مهم به حساب آورده است. در این پژوهش عوامل متعددی رادر تقویت ویا تضعیف امنیت مؤثر دانسته که از جملهی این عوامل تأثیرگذار مقولهی هویت ملی است و به نحوه ارتباط دومقولهی مهم، یعنی امنیت اجتماعی و هویت ملی در جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است.
از نظر نویسنده مقولهی امنیت اجتماعی در ایران از یک سو با ارزشهای جمعی که عامل همبستگی عمومی بوده، ارتباطی نزدیک دارد و از سوی دیگر نیز با عوامل عینی همچون میزان جرم و جنایت و توان اقتصادی مردم در ارتباط است. هویت ملی در ایران نیز از ارزشهای دینی، ملی و نوین با محوریت ارزشهای دینی عقل گرا تشکیل یافته است.
در پژوهش مورد مطالعه این سئوال مورد نظر قرار گرفته که اصولاً این دو مقولهی مهم چه ارتباطی میتوانند با هم داشته باشند. یافتهها و نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر که با بهرهگیری از روشهای تحلیلی، تبیینی و جمع آوری دادههای کتابخانهای متکی بوده، حاکی ازآن است که ارزشهای جمعی که عناصر هویت ملی ایرانیان را تشکیل داده است، به عنوان عامل ارتباط دهنده هویت ملی و امنیت اجتماعی محسوب میگردد.
زیرا ارزشهای جمعی از یک سو عاملی در جهت همبستگی عمومی و وفاق در جامعه، میباشند و از سوی دیگر با توجه به اینکه ارزشهای جمعی باعث شکلگیری هنجارهای خاصی درروابط افراد میشود، عاملی درجهت تقویت امنیت اجتماعی میباشند زیرا به هر میزان که ارزشهای جمعی ثبات بالاتری داشته باشند، باعث ثبات در هنجارهای جامعه شده و با کاهش هنجارشکنی، امنیت اجتماعی تقویت میگردد.
1-4- سئوال اصلی :
پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که جنگ نرم چه تأثیری بر امنیت اجتماعی ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد از سال 1384 تا 1392 گذاشته است؟
1-5- سؤالات فرعی :
1- جنگ نرم چیست و ابزارهای آن چه میباشند؟
2- مؤلفههای جنگ نرم علیه نظام جمهوری اسلامی ایران کدامند؟
3- ابعاد امنیت اجتماعی جمهوری اسلامی ایران کدام است؟
4- تأثیر جنگ نرم بر ارزشهای حاکم و امنیت اجتماعی یک نظام چیست؟
5 – جنگ نرم با چه ابزارهایی و چگونه امنیت اجتماعی یک نظامهای سیاسی را مورد تهدید قرار میدهد؟
1-6- مفروضها:
1-جنگ نرم عمدتاً آنجایی عملیاتی میشود که به کارگیری نیروی نظامی به صرفه نیست و به مراتب هزینه های کمتری داشته باشد.
2-جنگ نرم از سوی کشورهای غربی ودررأس آن ایالات متحده آمریکا علیه جامعه ایران در حال شکل گیری و اجرا میباشد.
3-کشورهای غربی به دنبال تغییر در باورها و ارزش های ملت ایران و همراه نمودن ملت ایران با اهداف خود و در نهایت از این طریق خدشه وارد کردن به نظام جمهوری اسلامی ایران است.
1-7- فرضیه اصلی پژوهش:
جنگ نرم با هدف قرار دادن نظام ارزشی جامعه ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد در سالهای 1384 تا 1392 از طریق استحاله فرهنگی، تردید در مبانی نظام، نابسامانی، از خود بیگانگی، نا به هنجاری و شکاف نسلی به دنبال تضعیف و تهدید امنیت اجتماعی در ابعاد گوناگون می باشد.
1-8- تعریف مفاهیم:
جنگ نرم:
جنگ نرم[2] عبارت از هر اقدام غیرخشونتآمیز است که ارزشها و هنجارهای جامعهی هدف را مورد هجوم قرار دهد تا در صورت پیروزی، منجر به تغییر در الگوهای رفتاری و خلق الگوهای جدید شود که با الگوهای رفتاری نظام حاکم تعارض دارد(کرمی، 1387: 3).
جنگ نرم، نوعی جنگ سرد برای استحالهی فرهنگی جامعه است(ساندرس، 1382: 23).
جنگ نرم، مجموعه تدابیر فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کشورهای عامل است که بر نظرات، نگرشها، انگیزشها و ارزشهای مخاطبان آماج اعم از حکومتها، دولتها، گروهها و مردم کشورهای خارجی تأثیر میگذارد و در بلندمدت موجب تغییر منش و کنش فردی و اجتماعی آنان میگردد(الیاسی، 1387: 12).
جنگ نرم، استفاده از قدرت نرم علیه نظامهای سیاسی هدف، به منظور تأثیر بر باورها و ارزشهای بنیادین با هدف دگرگونی در هویت فرهنگی و الگوهای رفتاری متداول در عرصههای مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آنها است(نائینی، 1389: 90).
امنیت:
امنیت از نظر تجربی اصطلاحی نسبی است و در حوزه تحقیقاتی روابط بین الملل پذیرفته شده است که این مفهوم بر حسب بیش یا کم به جای همه یا هیچ تحلیل شود و از نظر تاریخی، امنیت به عنوان ارزش پایه (محوری)و هدف نهائی رفتار دولت تلقی شده است.
والتز می گوید در آنارشی امنیت عالی ترین هدف است.
بالدوین می گوید به طور سنتی تحلیلهای امنیتی در زمینه سیاست خارجی روی ابعاد نظامی متمرکز شده است. از این رو تهدیدات ملحوظ در وضعیتهای جنگی و نزدیک به منازعه حشونت آمیز، باعث مسائل امنیتی ملی جدی برای رهبری سیاسی می شود(ایوانزو و نونام، 1391: 743).
مفهوم خاص «امنیت» عبارت است از: مصونیت کامل جان، مال و ناموس مردم از هرگونه تعرض و گزند که مهمترین ضروریات زندگی اجتماعی است و تأمین آن، یک اصل و برای سلامت و بقای هر جامعه، حیاتی است(قربانحسینی، 1376: 30).امنیت از اولین و ضروریترین نیازهای جامعه بشری محسوب میشود. این نیاز از زمانی که بشر قدم به عرصهی حیات نهاد، پدید آمده است. از جمله مسائل مهمی که از دیرباز تاکنون در اشکال مختلف، مطرح بوده است، مسأله امنیت میباشد که موضوعات مربوط به آن در گذر زمان، تنوع و تعدد بسیاری یافته است (لرنی، 1383: 1).
پاتریک مورگان در اینباره میگوید: امنیت مانند سلامتی یا منزلت، نوعی شرایط است که به آسانی تعریف و تحلیل نمیپذیرد.
مک سوئیتی[5] امنیت را واژهی لغزنده و بیثبات میخواند که در گسترهی گیجکنندهای از زمینههای متنوع ودر جهت اهداف چندگانه بهوسیلهی افراد، شرکتها، حکومتها و متخصصان آکادمیک به کار رفته است و در این فضا مجموعهای از چیزها، مردم، وسایل، اهداف، حوادث خارجی و احساسات درونی منظور شده است (كیوانحسینی، 1379: 84).
امنیت یعنى چه؟ یعنى موجود زنده چیزى را در اختیار دارد، حیات دارد، لوازم و وسائل حیات را هم دارد. باید امنیت داشته باشد، تا آنچه را دارد از او نگیرند یعنى از ناحیهی یک دشمن، از ناحیهی یک قوهی خارجى، آنچه دارد از او سلب نشود (مطهری، 1373: 13).
امنیت انواع مختلف دارد: 1) امنیت فردی؛ 2) امنیت اجتماعی؛ 3) امنیت ملی؛ 4) امنیت جهانی و بینالمللی (کمیجانی، 1378: 93). امنیت اجتماعی، كه در این گفتار به آن خواهیم پرداخت به حالتی اطلاق میشود كه در آن مردم جامعه فارغ از تهدید به موجب آن، فعالیتهای اجتماعی خود را در محیط آرام انجام دهند.
قدرت نرم:
جوزف نای[6] از پیشگامان طرح نظریهی قدرت نرم در سال 1989 عنوان میکند: قدرت نرم، توجه ویژه به اشغال فضای ذهنی کشور دیگر، از طریق ایجاد جاذبه است و زمانی یک کشور به قدرت نرم دست مییابد که اطلاعات و دانایی را به منظور پایان دادن به موضوعات مورد اختلاف به کار گیرد و اختلافات را به گونهای ترسیم کند که از آنها امتیاز بگیرد. قدرت نرم، فقط تبلیغات سیاسی نیست بلکه مباحث عقلانی و ارزشهای عمومی را شامل میشود و هدف قدرت نرم، جهتدهی افکار عمومی مخاطبان در خارج از کشور و سپس داخل کشور است (نای، 1383: 23).
قدرت نرم عبارت از توانایی کسب مطلوب مقصود و هدف از طریق جاذبه، نه از طریق اجبار یا تطمیع است. قدرت نرم از جذابیت فرهنگی، ایدهآلهای سیاسی و سیاستهای یک کشور ناشی میشود (نای، 1383: 83).
فناوری اطلاعات در دنیا و سیاست بینالملل امروز، خود را در مفهوم قدرت نرم[7] آشکار میكند. قدرت نرم در یك كلام، محصول و برآیند تصویرسازی مثبت از خود، ارائهی چهرهی موجه از خود، كسب اعتبار در افكار عمومی داخلی و خارجی، تأثیرگذاری غیرمستقیم همراه با رضایت بر دیگران، ارادهی دیگران را تابع خود كردن، كسب آرام موقعیت، ایجاد صمیمت و مؤلفههایی نظیر آن است (بیگی، 1388: 30).
قدرت نرم در عرصه بینالملل، به آن دسته از قابلیتها و تواناییهای کشور اطلاق میشود که با ابزارهای فرهنگی، ارزشی و اخلاقی بهصورت غیرمستقیم بر منافع یا رفتارهای دیگر کشورها اثر میگذارد. علاوه بر این، قدرت نرم در بعد داخلی بهواسطهی مشروعیت سیاسی دولت ایجاد میشود و با افزایش اعتماد، وفاق و همبستگی ملی، افزایش مییابد. قدرت نرم دارای وجوه مسالمتآمیز و غیرمسالمتآمیز میباشد که لازم به توضیح است که در این پژوهش از وجه غیرمسالمتآمیز قدرت نرم به جنگ نرم تعبیر شده است.
امنیت اجتماعی:
با تمرکزبر امنیت انسانها، امنیت اجتماعی[8] نمایان میشود(بوزان، الی ویور و پاپ دوویلد، 1386: 183).از دهه هشتاد قرن بیستم، مفهوم محدود امنیت، وسعت یافت ومسایل اقتصادی،اجتماعی وزیستمحیطی را شامل شد(لرنی، 1383: 20).اصطلاح امنیت اجتماعی را اولین بار، باری بوزان[9]در کتاب «مردم، دولتها و هراس» در سال 1991 به کار برد(روی، 1383: 692). امنیت اجتماعی به مفهوم فنی كلمه در سال 1993، توسط ال ویور[10] و لمیتر[11] تحت عنوان مكتب كپنهاگ مطرح شد.
واژگان امنیت جامعگی[12]، امنیت اجتماعیشده[13] و امنیت اجتماعی بر امنیت جامعه دلالت دارد(ربانی خوراسگانی و قاسمی، 1386: 2).برخی امنیت اجتماعی را یکی از ابعاد امنیت ملی[14] و در کنار ابعاد زیستمحیطی و اقتصادی آن قلمداد نمودهاند.
برخی آن را همسنگ امنیت ملی دانستهاند. از منظر دیگر، امنیت اجتماعی عبارت از تأمین شرایط و امکاناتی است که اقشار مختلف مردم به موجب آن، فعالیتهای اجتماعی خود را در محیط آرام انجام دهند (MC Sweeney, 1999: 4).
بعضی امنیت اجتماعی را حفظ جان، مال، ناموس، آبرو و تأمین آرامش روانی مردم تلقی میکنند. برداشت برخی از این واژه، حفظ پایههای قدرت و اقتدار حاکمان و دولتمردان است.
در حالی که عده دیگر امنیت رادر گسترش مشارکت مردم وبروز نهادهای مدنی جستجو میکنند.از اینرو،برخی با اشاره به دگرگونی معنایی امنیت،از انقلاب در مفهوم امنیت اجتماعی سخن میگویند(نویدنیا، 1385: 132).
بهاختصار، امنیت اجتماعی، مصونیت شهروندان جامعه از مزاحمت، ترس، تهدید، اضطراب و وضعیتی است كه در آن ارزشهای حیاتی جامعه تهدید شود.
1 -9- متغیرهای پژوهش :
این پژوهش دو متغیردارد:
متغیر مستقل: جنگ نرم
متغیر وابسته: امنیت اجتماعی ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد از سال 1384 تا 1392
فضای مجازی هم به عنوان متغیر میانجی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
1-10- روش و مراحل انجام کار تحقیق:
با توجه به توصیفی وتبیینی بودن موضوع، هدف انجام یک تحقیق نظری است که روش جمعآوری دادهها در این تحقیق، عمدتاً کتابخانهای یعنی استفاده از منابع مکتوب شامل کتب، مقالات و سایر اسناد و مدارک موجود از جمله سایتهای اینترنتی است.
روش تجزیه و تحلیل دادهها، توصیفی، تحلیلی خواهد بود.محقق پس از جمعآوری مفاهیم مربوط به جنگ نرم و تأثیرات آن بر حوزه امنیت اجتماعی و مؤلفهها و شاخصههای این جنگ، به بررسی تأثیر جنگ نرم بر امنیت اجتماعی ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد از سال 1384 تا 1392 میپردازد.
لذا در این زمینه محقق با مراجعه به کتابخانهها و مطالعه کتب، اسناد و مقالههای فارسی و انگلیسی به جمعآوری داده ها در این زمینه میپردازد .
در مرحله بعد با تجزیه و تحلیل اطلاعات جمعآوری شده، سؤال اصلی را تبیین مینماید. بر این اساس میتوان مراحل کار را به ترتیب زیر دستهبندی کرد:
الف: مراجعه به کتابخانهها و سایتهای اینترنتی برای جمعآوری اطلاعات و مطالعه اسناد
ب: تجزیه و تحلیل اطلاعات جمعآوری شده
ج: طبقهبندی اطلاعات
د: تبیین سؤال اصلی با استفاده از اطلاعات جمعآوری شده
ه: به رشته تحریر در آوردن نتایج ،رویکرد پژوهش نیز جامعه شناسی تاریخی و سیاسی و اجتماعی است.
1-11- سازماندهی پژوهش:
این پایان نامه در پنج فصل تنظیم گردیده است:
فصل نخست :کلیات طرح پژوهش است که شامل طرح مسأله تحقیق، روش پژوهش، سؤال و فرضیههای تحقیق وچارچوب نظری و الگوی تحلیل است.
فصل دوم : به مبانی نظری جنگ نرم میپردازد که در آن ابتدا به واژه شناسی جنگ نرم یا تعریف مفاهیم مربوطه پرداخته می شود و سپس دیدگاه های نظری مختلف پیرامون نقش جنگ نرم مورد بررسی قرار می گیرد.
فصل سوم: تحت عنوان امنیت ،وامنیت اجتماعی است که در آن ابتدا به واژه شناسی امنیت اجتماعی یا تعریف مفاهیم مربوطه پرداخته می شود و سپس دیدگاه های نظری مختلف پیرامون نقش امنیت اجتمائی مورد بررسی قرارمی گیرد.
فصل چهارم : به بررسی ابزارهای جنگ نرم به ویژه فضای مجازی (رسانه، اینترنت، ماهواره، شبکه های اجتماعی) به طور مفصل پرداخته می شود.
فصل پنجم : در این فصل به مطالعه تاثیرجنگ نرم بر امنیت اجتماعی ایران در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد یعنی از سال 1384 تا 1392 میپردازد.
قسمت آخر نتیجه گیری و ارائه راهکار است .
1–کلید واژگان : جنگ نرم ، امنیت اجتماعی ، امنیت اجتماعی جمهوری اسلامی ایران ، ریاست جمهوری احمدی نژاد
1- Soft War
2- more or less
3-all or none
Bill Mcsweeney 1-
JosephNye- 2
Soft Power 3-
1- Social Security
2- Barry Buzan
3- Ole Waever
4- Lemaiter
Societal Security 5-
Societed Security 6-
National Security- 7