انگیزش پدیده ای است ذاتی که تحت تاثیر چهار عامل یعنی موقعیت(محیط و محرکهای بیرونی) مزاج (حالت و وضعیت درونی ارگانیزم ) هدف (هدف رفتار، منظور،  منظور و گرایش ) ابزار (ابزار دستیابی به هدف ) قرار داردانسان ها برای دستیابی به اهداف، نیازها و غرایز خود انگیزش لازم را کسب می نمایند.  در خصوص جویندگان علم و دانش، دانش آموزان، انگیزش پیشرفت تحصیلی، از اهمیت خاصی برخوردار است.  با این انگیزه، افراد تحرک لازم را برای به پایان رساندن موفقیت آمیزیک تکلیف، رسیدن به هدف با دستیابی به درجه یعنی از شایستگی کارخود دنبال می کنند تا بالاخره بتوانند موفقیت لازم در امر یادگیری و پیشرفت تحصیلی را کسب نمایند (1) بنابر این می­توان گفت انگیزش، دلایل رفتار افراد را نشان میدهد و مشخص می کند که چرا آنها به روشی خاص عمل می کنند. رفتار دارای انگیزه، رفتاری با انرژی، جهت دار و دنباله دار است (2)از دیدگاه آموزشی، انگیزه، ساختار چند وجهی است که با یادگیری و پیشرفت تحصیلی مرتبط است . (3)

پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف رشد جسمی،  روانی و اجتماعی نیازمند دارا بودن نگرش مثبت و انگیزه های قوی است.  این تصور وجود دارد که هر دانش آموزی باتوجه به شخصیت خود و تمایلات و علاقه مندی و خصوصیاتش،  دارای برخی نگرش ها می باشد در صورتی که نگرش تحصیلی از دیدگاه علم روان شناسی،  اجتماعی و جامعه شناسی علاوه برفردی بودنش دارای بعد اجتماعی گسترده از جمله محیط،  اطرافیان،  پدر و مادر و معلم سایر افراد گروه هایی که دانش آموز با آن ها به نحوی برخورد دارند که در ایجاد و پرورش و تحکیم نگرش های مثبت یا منفی به رشته تحصیلی وی موثرند. اﻣﺮوزه ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻬﻢ ﺑﺮای ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻈﺎمﻫﺎی آﻣﻮزﺷﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ، ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﻫﻤﻮاره ﺑﺮایﻣﻌﻠﻤﺎن، داﻧﺶآﻣﻮزان، واﻟﺪﻳﻦ، ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازان و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺗﺮﺑﻴﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ.

برای  مثال، ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﻳﺎد ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎن ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻼکﻫﺎی ارزﻳﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻌﻠﻤﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد.  ﺑﺮای داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻧﻴﺰ ﻣﻌﺪل ﺗﺤﺼﻴﻠﻲﻣﻌﺮف ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲﻫﺎیﻋﻠﻤﻲ آﻧﻬﺎﺑﺮای ورود ﺑﻪ دﻧﻴﺎیﻛﺎر و اﺷﺘﻐﺎل و ﻣﻘﺎﻃﻊ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ.  ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﻤﻴﻦ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﭘﺮدازان ﺗﺮﺑﻴﺘﻲ ﺑﺴﻴﺎری از ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎیﺧﻮد را ﺑﺮﺷﻨﺎﺧﺖﻋﻮاﻣﻞﻣﺆﺛﺮﺑﺮﭘﻴﺸﺮﻓﺖﺗﺤﺼﻴﻠﻲﻣﺘﻤﺮﻛﺰﻛﺮده اﻧﺪ.  از ﺟﻤﻠﻪﻋﻮاﻣﻞﻣﺆﺛﺮﺑﺮﭘﻴﺸﺮﻓﺖﺗﺤﺼﻴﻠﻲﻣﻲﺗﻮان از ﻋﻮاﻣل نگرش میتوانیاد کرد .

امید و خوش بینی  کودکان و نوجوانان در الگوگیری از پدر و مادر رشد می کند .  اگر پدر و مادر و معلمین،  دانش آموزان را  در مقابل خوش بینی و داشتن امید  تشویق کنند،  آن ها در بزرگسالی افراد خوش بینی خواهند بود. مطالعات نشان داده است  افرادئ  که امید و  خوش بینی دارند  در مقایسه با افراد نا امید و بدبین در مقابله با فشار و استرس های زندگی کم تر دچار ضعف سلامتی جسمی یا افسردگی می شوند و به خوبی میتوانند با این فشارها رو به رو شده و مقاومت کنند رشد خوش بینی  و داشتن امید در دانش آموزان  باعث پیشرفت تحصیلی و ارتقاء آن ها در دروس شده و همچنین درنوجوانی رسیدن به تحصیلات دانشگاهی و پیشرفت شغلی را با خود به همراه دارد   (مقاله مثبت نگری ترجمه آزاده افروز )

1-2 .  بیان مسأله

از آنجایی که انگیزش، موتور حرکت دهنده انسان است، شناسایی زیر شاخه های آن یه خصوص در حیطه های تحصیلی و آموزشگاهی به منظور رشد و پیشرفت جامعه مهم و ارزشمند می­باشد. تحصیلات نقش اسای در رشد و توسعه همه جانبه یک کشور بازی می کند و یکی از عوامل مهم در آموزش بررسی فرایندهای انگیزشی- روانشناختی موثر بر محیط های آموزشی است. یک بخش پیجیده از روان و رفتار انسان است که تعیین می کند افراد برای گذران زمان خود چه چیزهایی انتخاب می کند. (آكو مولایف، 2013 ).

انگیزش همچنین به فعالیت های فیزیکی و فکری نیازمند است، فعالیت فیزیکیشامل تلاش، استمرار و اعمال آشکار دیگر فعالیت ذهنی،اعمال شناختی مانند برنامه ریزی، تمرین کردن،  سازماندهی،کنترل کردن،تصمیم گیری، حل مسئله و ارزیابی پیشرفت را شامل می شود. (بكیركولاری،2011 ).

به دلیل تاثیر انگیزش تحصیلی بر موفقیت دانش آموزان در گذشته و دهه های اخیر، روانشناسان در در بررسی و شناسایی عوامل موثر در انگیزش تحصیلی بوده اند. رفتارگرایان ضمن نفی ضمنی انگیزش معتقدند یادگیری،فرایندهای مرتبط با انگیزش به وسیله پاداش ها و مشوق ها هدایت می شوند. (ابوترابی، 2011)

از نظر روانشناسان انسان گرا انگیزش نقش قابل ملاحظه ای در توضیح دادن نیاز ها و نگرش هایی که می تواند به وسیلهی محیط حمایتیا جلوگیری شود بازی می کند (. امیری-ك2011).

علاوه بر مبنای نظرییاد شده نتایج پژوهش های مختلفی نشان داده که شخصیت،خانواده،مدرسه و متغییر های اجتماعی با انگیزش تحصیلی رابطه دارند. در همین راستا نتایج تحقیقی بحرانی و لطیفیان نشان داد که انگیزش درونی رابطه ای مثبت با صفات شخصیتی (وظیفه شناسی،تجربه پذیری و توافق پذیری) دارد.  (بحرانی –م،لطیفیانم،2010).

همچنین طاهری و فیاضی به بررسی انگیزش تحصیلی با توجه به جنسیت و زمینه خانوادگی پرداختندو به این نتیجه دست یافتند که دختران از انگیزش بالاتری نسبت به پسران برخوردارند و تحصیلات پدرومادر اثر مثبتی بر انگیزش تحصیلی فرزندان آنها می گذارد.  نتایج تحقیق روشنی میلانی و همکاران نیز نشان داد که داشتن امید به آینده و عزت نفس، درآمدخانواده از جمله عوامل موثر در انگیزه تحصیلی است در حالی که جنسیت تاثیر معناداری در انگیزه تحصیلی نداشت. (روشنی میلانی، 2011)

با مرور به بررسی تحقیقات گذشته می توان گفت از عواملی که نقش قابل توجهی در انگیزش تحصیلی دارد و در آن کم توجه شده است امید(hope)و خوش بینی(optimism)است. امید و خوش بینی دو صفت شخصیتی شامل شناخت هایی هستند که باعث می شوند شخص انتظار داشته باشد نتایج مورد نظرش به احتمال زیاد در آینده رخ می دهند. (روحی –حسینی،2008 )

این شناخت ها رفتارهای جهت گیری هدف را تحت تاثیر قرار می دهند و بر روان شناختی که شامل هیجانات مثبت و منفی هستند اثر می گذارند. (راند كی ال،  مارتین ای دی، 2011 ).

خوش بینی سبب افزایش امید و پیشرفت در امر تحصیل می شود.  امیدی که تحصیل بدون آن تقریبا غیر ممکن است.  اسنایدر(snyder)بنیان گذار نظریه امید و درمان مبتنی بر آن عقیده داردکه برای ایجاد امید وجود دو نوع تفکر الزامی است: تفکر راهبردی(مسیر)و تفکر عامل. تفکر راهبردییا مسیر جزء شناختی امید است و نشان دهندهی ظرفیت و توان فرد برای خلق مسیر و تفکر عامل جزء انگیزشی امید است که خود را برای استفاده از این مسیر ها بر می انگیزانند. (بیجاری . 2007).  بنابراین پژوهش حاضر  به جهت یافتن ارتباط موثر بین باورهای امید و خوش بینی با انگیزش پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان پنجم ابتدایی می پردازد