:

جی‌پی‌اس یا سیستم موقعیت‌یاب جهانی  یک سیستم راهبری و مسیریابی ماهواره‌ای است که از شبکه‌ای با حداقل ۲۴ ماهواره تشکیل شده است. این ماهواره‌ها به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده ساخته و در مدار زمین قرار داده شده‌اند. جی‌پی‌اس در ابتدا برای مصارف نظامی تهیه شد ولی از سال ۱۹۸۰ استفاده عمومی آن آزاد و آغاز شد. خدمات این مجموعه در هر شرایط آب و هوایی و در هر نقطه از کره زمین در تمام شبانه‌روز در دسترس است و استفاده از آن رایگان است. علاوه بر جی‌پی‌اس، دو سیستم کمابیش مشابه دیگر نیز وجود دارد: سیستم گلوناس که دولت شوروی ساخته و اکنون به‌دست کشور روسیه اداره می‌شود و سیستم گالیله که کشورهای اروپائی آن را برای وابسته نبودن به سیستم آمریکائی جی‌پی‌اس ساخته اند. قطب نماهایی که با نیروی مغناطیسی زمین جهت یابی می‌‌کنند، به تدریج جای خود را به گیرنده‌های جی‌پی‌اس خواهند داد؛ جی‌پی‌اس، سامانه‌ای است که به کمک گروهی از ماهواره‌ها جهت یابی می‌‌کند. ماهواره‌هایی که هرکدام در مدارهای خود به دور زمین در گردشند؛ این ماهواره‌ها با ایستگاه‌های ویژه‌ای بر روی زمین در تماس اند و همواره موقعیت آن‌ها در فضا مشخص است. دستگاه گیرنده جی‌پی‌اس شما، با ارتباط با تعدادی از این ماهواره ها، فاصلهٔ شمارا تا آن‌ها تعین می‌‌کند و سپس موقعیت دقیق شما روی زمین بدست می‌‌آید. در واقع اساس کار این سامانه، فرستادن سیگنال‌های رادیویی با فرکانس بالا و به طور پیوسته است که زمان و مکان ماهواره را نسبت به زمین مشخص می‌‌کند و یک گیرنده جی‌پی‌اس روی زمین، با گرفتن این اطلاعات از سه ماهواره یا بیشتر، آن‌ها را پردازش می‌‌کند و موقعیت کاربر را در هر نقطه زمین، در هر ساعتی از شبانه روز و در هر وضعیت آب و هوایی به او نشان می‌‌دهد. با چندین اندازه گیری متعدد، گیرنده به محاسبه سرعت، مدت زمان سفر، فاصله شما تا مقصد، مختصات جغرافیایی (طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا)، زمان طلوع و غروب خورشید و ماه (در تقویم نجومی)، تعداد ماهواره ها، زمان محلی و … می‌‌پردازد و آن را در اختیار کاربر قرار می‌‌دهد. به طور میانگین، هشت ماهواره از 24 ماهواره، در اطراف هر نقطه از کره خاکی که باشید در آسمان گشت می‌‌زنند. هرچه گیرنده شما به ماهواره‌های بیشتری وصل شود، اطلاعات دقیق تری را برای شما محاسبه می‌‌کند. جی‌پی‌اس، در ابتدا تنها استفاده نظامی داشته است، ولی از سال 1980 به بعد تصمیم گرفته شد تا از آن در فعالیت‌های غیر نظامی هم استفاده شود؛ تا جایی که امروزه حتی در ماهی گیری و شکار هم مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. این ماهواره‌ها به سفارش وزارت دفاع ایالات متحده ساخته و در مدار زمین قرار داده شده‌اند.
در این پژوهش محقق تلاش کرده تا در فصل نخست به کلیات و ابعاد زیرساختی پایان نامه بپردازد و در ادامه در فصل دوم مبانی نظری تحقیق و پیشنه و ادبیات تحقیق را مرود تحلیل و بررسی قرار داده سپس در ادامه فصل سوم را روش شناسی تحقیق مختص داده و همین

 طور در فصل چهارم تحلیل داده و تجزیه آنها را آنالیز کرده ایم و برای یک نتیجه گیری از مجموعه مبحاحث گذشته در فصل پنجم با استفاده از داده‌ها درفصل گذشته و نتایج حاصله از تحقیق نتیجه گیری و تایید فرضیه ها مورد سنجش قرار گرفته و در نهایت پیشنهاداتی کاربردی برای ماحصل کار عنوان کرده ایم.

1-1 تعریف مسئله

با توجه به اینکه در کشور ما حدود 8 هزار کیلومتر مرز آبی و خاکی وجود دارد، توجه به امنیت مرزها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای انسداد مرزها، سالانه هزینه‌های هنگفتی مصرف می‌شود. اما با وجود شناورهای مدرن دریایی و هواپیماهای بدون سرنشین هنوز انسداد مرزها به درستی صورت نگرفته و سالانه شاهد تحمل خسارت‌های هنگفتی هستیم (اعظمی و همکاران، 1393).
پس باید به فکر استفاده از فناوری‌هایی بود که به نیروهای مرزی این امکان را بدهد که در دستگیری کسانی که به هر نحو قصد ورود و یا خروج از مرزها را دارند کوشا بوده و مانع ورود و خروج غیر قانونی اشخاص از طریق مرزهای کشور شود.
ترکیب سیستم‌ها و فناوری‌های نوین و جدید از جمله سیستم موقعیت یابی جهانی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، سیستم سنجش از راه دور (RS)، به لحاظ سه ویژگی سرعت، دقت و قابلیت تحلیل داده‌های مکانی، می‌تواند به عنوان ابزاری قدرتمند در زمینه کنترل مرزها (امور مرزبانی و دریابانی) مورد استفاده قرار گیرد. در واقع فناوری‌های نوین با ترکیب اطلاعات مکانی ثابت (شبکه ارتباطی، محل استقرار تاسیسات و نیروهای ستادی و مرکزی، محل وقوع حوادث و جرائم و …) و اطلاعات مکانی متغییر (موقعیت گشت‌های پیاده، موتوری و خودرویی انتظامی و موقعیت گشت‌های دریایی و …) می‌تواند، کمک قابل توجهی به تصمیم گیری‌ها و افزایش سرعت امور اجرایی واحدهای مختلف عملیاتی و پشتیبانی ناجا، از جمله امور پلیسی و مرزبانی و دریابانی داشته باشد (پریشان و مهدوی، 1386).
شهرستان چابهار، به دلیل دارا بودن مرزهای آبی و زمینی طولانی از هر نظر برای نفوذ تروریست‌ها، اشرار و قاچاقچیان مستعد می‌باشد. موقعیت جغرافیایی و شرایط خاص اکولوژیکی استان سیستان و بلوچستان به ویژه شرایط خاص شهرستان چابهار به جهت مجاورت با دریای عمان، باعث شده که استفاده از تجهیرات الکترونیکی و مخابراتی بیشتر از سایر شهرستان‌ها احساس گردد. داشتن شرایط خاص آب و هوایی، مجاورت با دریای عمان، شرجی بودن و رطوبت زیاد هوای منطقه در اکثر ماه‌های سال، باعث می‌شود که نیروهای گشتی دید مناسبی در سطح دریا و سواحل نسبت به اطراف نداشته باشند و جهت یابی را برای آن‌ها سخت و مشکل می‌سازد، که این امر، منجر به قاچاق انبوه سوخت و مواد مخدر از طریق مرزهای چابهار شده و گاهی هم سبب نفوذ تروریست‌ها به منطقه می‌شود که حادثه تروریستی تاسوعای حسینی سال 1389 گواه بر این امر می‌باشد. بنابراین لازم است تا برای مقابله با چنین حوادثی، اقدام به توانمند کردن نیروهای مرزبانی و دریابانی به استفاده از آموزش فناوری‌های فوق الذکر نمود.
به‌کارگیری این فنون در عملیات مرزی دریایی می‌تواند بسیار مفید و موثرباشد و باعث می‌شود تانیروها در گشت‌ها و کمین‌ها، عملیات‌ها سریع‌تر و دقیق‌تر به نقاط الحاق برسند و در نهایت از خسارت‌های جانی و مالی جلوگیری گردد. لذا مسئله و هدف اصلی تحقیق این است که یادگیری و آموزش این فناوری‌ها چه تأثیری در توانمند سازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی دارد؟ و تا چه میزان می‌تواند موجب تأثیر گذاری وموفقیت و اجرای بهتر مأموریت محوله به آن‌ها باشد؟ تأثیر آموزش فناوری‌های نوین (GIS, GPS & RS) در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی چیست؟

1-2 ضرورت واهمیت تحقیق

مرزها دارای کارکردهای خاص و متعددی هستند و به همان نسبت تهدیدها و آسیب‌هایی نیز متوجه مرزها می‌باشد. این آسیب‌ها و تهدیدها با منشاء مختلف و با اهداف متفاوت، کارکردهای مرزی را نشانه رفته و عملکرد آن را مختل می‌کنند (اعظمی و همکاران، 1393).
جمهوری اسلامی ایران در طی سالیان اخیر رویکردهای خاصی به مناطق مرزی داشته و در طول یک دهه، در سدد بوده است، تا با احداث دیوار، برجک دیده‌بانی مرزی، حفر کانال در مرزها، دو برابرکردن نیروهای مرزی، تشکیل پلیس ویژه مبارزه با موادمخدر، امنیت لازم را در مرزهای کشور علی‌الخصوص مرزهای جنوب‌شرقی تأمین نماید؛ به طوری که میلیاردها تومان در این خصوص هزینه شده است.
استان سیستان و بلوچستان دارای 1100 کیلومتر مرز خاکی مشترک با کشورهای پاکستان و افغانستان و 310 کیلومتر مرز آبی می‌باشد. به همین دلیل شهرستان‌های مرزی علاوه بر انتظامی از لحاظ ساختاری دارای هنگ مرزی نیز می‌باشند و پدیده شوم قاچاق چندین سال است که یکی از دغدغه‌های نیروی انتظامی پرسنل و فرماندهان و مدیران در این خطه از خاک کشور جمهوری اسلامی ایران است. تهدیداتی چون مهاجرت‌های غیر قانونی قاچاق مواد مخدر و تسلیحات، جنایات سازمان یافته گروهک‌های تروریستی همانند جیش العدل و غیره، ورود کالاهای ممنوعه و حمله به پاسگاه‌های مرزبانی و غیره در کنار تحرکات قومی – مذهبی، امنیت مرزهای این استان را به مخاطره انداخته است. همچنین گروگان گیری پرسنل مرزبانی، حمله به ستون‌های گشتی ناجا، حمله به مسافران در محورهای مرزی توجه ویژه ای را از جانب مسئولین امنیتی، فرماندهان نظامی وقرارگاه های مرزی مجاور می‌طلبد.
بنابراین، لازم است تا پلیس مرزی و مرزبانان علاوه بر استفاده از تسلیحات به‌روز و کارآمد از امکانات و فناوری‌های اطلاعاتی پیشرفته ای به‌کارگیری نمایند تا بیش از پیش در مقابل قاچاقچیان، اشرار و حمله تروریست‌ها از آمادگی دو چندانی برخودار باشند. در این بین فناوری‌های اطلاعاتی پیشرفته ای همانند سیستم اطلاعات جغرافیایی، سیستم موقعیت یاب جهانی و سیستم سنجش ازراه دور می‌تواند کمک شایانی به مرزبانان بنماید.

1-3 اهداف

هدف اصلی این تحقیق شناسایی تأثیر آموزش ابزارها و فناوری‌های نوین از جمله سیستم اطلاعات جغرافیایی، سیستم موقعیت یاب جهانی و سیستم سنجش از راه دور در بهبود و ارتقا ءعملکرد فرماندهان پاسگاهای مرزی درطرح ریزی، برنامه ریزی، هدایت وهماهنگی فعالیت‌های مربوط به مرزبانی به منظور اعمال حاکمیت، تأمین ونظم وکنترل ومراقبت های انتظامی در محدوده منطقه مرزی می‌باشد. اما به‌طور کلی اهداف زیر را می‌توان بیان کرد:

• شناخت تأثیر آموزش سیستم اطلاعات جغرافیایی در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی
• شناخت تأثیر آموزش سیستم موقعیت یاب جهانی در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی
• شناخت تأثیر آموزش سیستم سنجش از راه دور در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی

1-4 سوال‌های تحقیق (اصلی و فرعی)

سؤال اصلی

آموزش فنا وری های نوین RS) GIS & GPS &) تا چه میزان در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد؟

سؤال‌های فرعی

1- آموزش سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تا چه میزان در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد؟
1-آموزش سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) تا چه میزان در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد؟
3- آموزش سیستم سنجش از راه دور (RS) تا چه میزان در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد؟
1-5 فرضیه‌ها
اصولاً“ فرضیه عبارت است از آنچه که محقق به دنبال آن می‌گردد یا حدس زیرکانه و علمی که برای نتیجه تحقیق می‌زند. یعنی پیشنهادی ارائه می‌دهد که می‌توان آن را در محک آزمایش علمی سنجید. فرضیه عبارت است از حدس یا گمان اندیشمندانه درباره ماهیت، چگونگی و روابط بین پدیده‌ها، اشیاء و متغیرها که محقق را در تشخیص نزدیک‌ترین و محتمل‌ترین راه برای کشف مجهول کمک می‌نماید (حافظ نیا،1377).
 

فرضیه اصلی

1- آموزش فناوری‌های نوین (GIS & GPS & RS) در توانمند سازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد.
فرضیه‌های فرعی
1- آموزش سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد.
2- آموزش سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد.
3- آموزش سیستم سنجش ازراه دور (RS) در توانمندسازی فرماندهان پاسگاه‌های مرزی تأثیر دارد.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)