امروزه با پیشرفت همه جانبه تکنولوژی بخصوص در تکنولوژی اطلاعات (IT) و شبکههای کـامپیوتری بحـث کاربرد این تکنولوژیها در ساختمانها برای بهره مندی از خصوصیات مناسب آن مطرح شدهاست.
طبق آمارمنتشره از سوی سازمان بهینه سازی مصرف سوخت کشور ، چهل درصد انرژی مـصرفی در ایـران مربوط به بخش ساختمان میباشد. همچنین طبق برآورد های بعمل آمده با بکـارگیری صـنعت اتوماسـیون ساختمان میتوان حداقل سی درصد در مصرف انرژی ساختمانهای مـسکونی صـرفه جـویی کـرد. یعنـی در حدود دوازده درصد صرفه جویی در مصرف سالانه انرژی کشور. با انجام چنین صرفهجوئی عظیمی راه بـرای توسعه همه جانبه کشور هموارتر میشود.
بطور کلی امروزه دلایل استفاده از اتوماسیون ساختمان بخصوص در ساختمانهای بـزرگ را مـیتـوان چنـین برشمرد
صرفه جوئی مصرف انرژی
ایجاد راحتی و امنیت بیشتر
امکان کنترل متمرکز همه سیستم های ساختمان
امکان کنترل ساختمان از طریق اینترنت
راحتی در کارکرد
امکان کنترل و مدیریت از همه نقاط و همچنین از اینترنت
سهولت تکامل
قابل انعطاف بودن در برابر تغییرات کاربری بنابر این به نظر میرسد کاربرد اتوماسیون ساختمان برای مدیران ساختمانها بخـصوص سـاختمانهای بـزرگ
که دارای سیستمهای فراوانی میباشند بسیار مناسب و حتی گاهی ضروری میباشد.
کاربرد سیستمهای مدیریت انرژی ساختمان برای سازندگان و مصرف کنندگان مزایای بسیار زیـادی دارد، از جمله :
برای سازندگان :
- کاهش هزینه ساخت
- افزایش تولید و توسعه آن
- امتیازات رقابتی قابل توجه
- افزایش میزان کارآیی ساختمان در کاربری های مختلف
- کاهش ریسک تعهدات و مسائل حقوقی
برای مصرف کنندگان :
- افزایش کیفیت بدون افزایش هزینه اضافه
- افزایش تناسب و آسایش و کارایی
- کاهش هزینه های جاری
- در طول حصول مزایای اقتصادی از طریق کاهش هزینهها، بازگشت سرمایه به سرعت انجام می پذیرد.
در عوض، کاربرد سیستمهای مدیریت انرژی ساختمان، برای مصرف کنندگان هزینه اولیه نسبتاً بالایی دارد.
با توجه به بحران انرژی در جهان، در بسیاری از نقاط جهان این سرمایهگذاری معقول بـوده و سـرمایه اولیـه طی 2 تا حداکثر 6 سال برگردانده میشود که این امر نشان دهنده تناسب اقتصادی بـسیار مناسـب کـاربرد این سیستمها است. به این سبب، سیستمهای مدیریت انرژی ساختمان در این کشورها، راهی بسیار طولانی را پیموده و پیشرفت بسیاری نمودهاند و این سیستمها در حال جا افتادن در آنها میباشد.
با توجه به غلبه مزایای سیستم مدیریت انرژی ساختمان بر دشواریهای آن (حتی در کشور ما)، به نظر مـی-
رسد سرمایهگذاری در این بخش به نفع اقتصاد ملی ایران باشد. با این وجود، متأسفانه به علت اینکـه هزینـه اولیه سیستمهای مدیریت انرژی فعلی (انواع خارجی) نسبت به درآمد قشر متوسط و پائین جامعه بالا و گـاه بسیار بالا میباشد و همچنین هنوز قشر ثروتمند جامعه با مزایای این سیستمها آشنا نشدهانـد، کـاربرد ایـن سیستمها در کشور ما بسیار کم بوده است.
فصل اول
کلیـات
فصل اول : کلیات
-1-1 هدف
هدف این تحقیق، بررسی مبانی علمی، اصول، کارکرد و انواع سیستمهای مدیریت انرژی سـاختمان در منابع و مأخذ مختلف است. این موضوع تحقیق، بسیار جامع بوده و کاملاً یک تحقیق بین رشته-
ای است. این موضوع به موضوعات کار مهندسین برق (کنترل، اتوماسیون، مخابرات، نصب و برنامـه-
ریزی)، مهندسین عمران (ساختمان)، مهندسین مکانیک سـیالات (تهوبـه هـوا)، مهندسـین انـرژی
(مدیریت و صرفهجویی انرژی) مرتبط مـیباشـد. بـه همـین سـبب، ایـن گـزارش کـه توسـط یـک دانشجوی کارشناسی ارشد برق تهیه شدهاست، نمیتواند بطور جامع دربردارنـده تحقیـق راجـع بـه تمامی مباحث باشد. به هر صورت، در این گزارش سعی شدهاست تا راجع به تمامی زیر مبحثهـای مهم این موضوع، تحقیق مناسبی صورت گیرد و سپس این تحقیقات در چـارچوب اصـلی سیـستم-
های مدیریت انرژی ساختمان، به یکدیگر پیوند بخورند.
-2-1 پیشینه تحقیق
یک تحقیق راجع به سیستم مدیریت انرژی ساختمان، باید تحقیقی راجع بـه چنـد زمینـه مختلـف باشد که هر یک دارای منابع و مراجع بسیار زیادی را در بر میگیرند. از آنجا که یک فصل کامل بـه بررسی کتب و مقالات مرتبط با زمینههای مختلف این تحقیق آورده شدهاست، در این مجـال تنهـا عناوین تحقیقاتی را ذکر مینمائیم که بطور خاص راجـع بـه سیـستمهای اتوماسـیون یـا مـدیریت ساختمان، انجام شدهاند.
تحقیقات داخلی در زمینه سیستمهای مدیریت انـرژی سـاختمان معمـولاً حـول موضـوعاتی ماننـد سیستمهای اتوماسیون ساختمان و زیر سیستمهای آن متمرکز بودهاست و کمتر پروژه یا سـمیناری وجود دارد که بطور خاص به سیستم مدیریت انرژی ساختمان بپردازد.
در این بین، تعدادی از دانشجویان دکتر مومنی، استاد محترم گروه کنترل دانشگاه تربیت مـدرس، به موضوعات سیستمهای اتوماسیون ساختمان و بعضاً سیستمهای مدیریت سـاختمان پرداختـهانـد.
آقای طهماسبیزاده [4] در سمینار خود با عنوان “سیستمهای اتوماسیون ساختمان و کاربرد XML در آن” ابتدا به انـواع تکنولـوژیهـا در BAS پرداختـهانـد، سیـستمهای open ماننـد BACnet و LonWorks را بررسی نموده و سپس بطور خاص چند زیر سیـستم اتوماسـیون سـاختمان شـامل سیستم کنترل روشنایی ساختمان، سیستم تهویه گرمایش-سرمایش و تهویه مطبوع و سیـستمهای ایمنی ساختمان را مورد بررسی قرار دادهاند. ایشان در فصل آخر سمینار خـود، بـه موضـوع کـاربرد
XML در اتوماسیون پرداختهاند.
خانم اکبری [2] در سمینار خود با عنوان اتوماسـیون سـاختمان، کـاربرد فیلـدباسـهای مختلـف در اتوماسیون ساختمان را مورد بحث قرار داده و به موارد کاربرد آن اشاره نمودهاند و سـپس راجـع بـه تکنولوژی فیلـدباس توضـیح داده و شـرح اجمـالی دربـاره هریـک از پروتکلهـای P‐NET، CAN و LonWorks بیان نمودهاند. همچنین ایـشان شـرکتهای ارائـه دهنـده پروتکلهـای فـوق را معرفـی نمودهاند.
خانم بریمانی [3]، در سمینار خـود بـا عنـوان اتوماسـیون سـاختمان هوشـمند، بعـضی از مباحـث سیستمهای مدیریت سـاختمان را مـورد بررسـی قـرار دادهانـد، از جملـه سـاختار هرمـی مـدیریت ساختمان، مزایای سیستم مدیریت سـاختمان، تاریخچـه اتوماسـیون سـاختمان، عملیـات مـدیریت انـرژی، سیـستمهای کنتـرل کـامپیوتری و کنتـرل دیجیتـال مـستقیم (DDC)، بررسـی بعـضی از استانداردهای معروف اتوماسیون بخصوص پروتکل LonWorks، استفاده از خط انتقال برق AC در اتوماسیون منزل و معرفـی شـرکتهای پیـشرو در اتوماسـیون سـاختمان و زمینـههـای کـاری آنهـا پرداختند.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)