1-1 بیان مسئله

در دهه های گذشته مشکلات اقتصادی و تغییر در انتظارات خانواده ها از زندگی  ،  در آمد بیشتر را برای بقای خانواده ضروری ساخته است . امروزه در اغلب کشور ها سبک زندگی از خانواده های با یک نان آور به سمت خانواده های با دو نفر شاغل تغییر کرده و به گونه ای که زوج های هر دو شاغل ، تعداد زیادی از زوج ها را تشکیل می دهند .

در این زوج ها علی رغم این که همسر شاغل نسبت به همسر غیر شاغل شوهرش را بهتر حمایت می کند  و از نظر اقتصادی وضعبت بهتری دارند و اضطراب کم تری را در مسایل مادی تجربه می کنند  ،  اما  در زندگی آنها انواعی  از تعارضات خانوادگی و کاری وجود دارد که تنیده گی های شغلی ، فشار کاری زیاد ، تعارض نقش ، مشکلات مربوط به مراقبت از کودک ، نگهداری از بزرگسالان و  مسایل مربوط به تعادل شغل  ، خانواده و نیاز های شخصی از جمله آنها است  اگر موارد فوق الذکر حل نشود مشکلاتی در روابط زناشویی و در نتیجه آن ،  مشکلاتی در رشد و تکامل خانواده به وجود خواهد امد که رفع این مهم مستلزم آن است که هر یک از زوجین در هویت شخصی منحصر به فرد خود جدا باقی بماند و در عین حال توان این را داشته باشد که این هویت را در لحظاتی برای سلامت و بهبود ی رابطه ، که در ازدواج امری جدا

 نشدنی است ، کنار بگذارد .

باید در نظر داشت که در  بسیاری از موارد زوجین هر دو شاغل نمی توانند  به هویت جدای یکدیگر احترام گذاشته  و رابطه ای توام با درکی را ایجاد کنند که خود باعث می شود که زوجین نتوانند از استعداد ها و ظرفیت های بالقوه خود جهت ارائه راه حل مشکلاتشان استفاده کنند در این مورد رویکردهای درمان خانواده می توا نند به زوج در مسیر رشد و تکامل یاری رسانند . رویکرد درمان کوتاه مدت را ه حل محور از رویکرد های مهم در عرصه خانواده درمانی است که توسط استیودشیرز و اینسو کیم برگ شکل گرفته است  . درمان گر راه حل محور به خانواده کمک می کند تا از طریق صحبت راه حلی ( solution – talk)  باور کنند که واقعیت در ذهن آنها است ، تا بتوانند راه حل های منطبق بر ادراک خود را خلق کنند . راه حل های قابل کاربرد از همکاری اعضای خانواده منتج می شوند و در اثر آن ، خانواده ادراکات جدید و  نیرو بخشی درباره خود به دست می آورد . اگر مراجعان بتوانند با موفقیت به یک تغییر شناختی و احساسی برسند توانایی آنها برای حل و منترل مشکل نشان داده می شود .

دیدگاه راه حل محور یک دیدگاهی غیر بیماری شناختی نسبت به مراجع دارد  و  به مراجعین کمک می کند تا  برای مشکلات کنونی خودراه حل بیابند .این دیدگاه بر این جا واکنون و هم چنین آینده تاکید دارد .بر اساس دیدگاه درمان راه حل محور ، تغییر و دگرگونی امری اجتناب ناپذیر بوده و مخصوصا تغییرات سازنده امکان پذیر است .

لذا در این نوع درمان ،تمرکز بر روی مسایلی است که احتمال تغییر درآنها و نه به زمینه های سخت و غیر قابل تغییر وجود دارد. به همین علت ، درمان و مشاوره راه حل محور به مشاوره امید واری شهرت یافته است  (7). تحقیقات نشان می دهد که این رویکرد می تواند به نتایج مطلوب بیانجامد و  حتی در موارد اورژانسی خوب عمل می کند ..

این دیدگاه به دلیل محدودیت جلسات درمانی از طرف مراجعین نیز مورد استقبال قرار گرفته است و برای خانواده ها روش درمانی با ارزشی است . امروزه خانواده درمانی کوتاه مدت راه حل محور مقبولیت فزاینده ای پیدا کرده است . اما علی رغم این مقبولیت تحقیقات بر روی آن کم صورت گرفته است .

مطالعه هایی که در مرکز خانواده درمانی کوتاه مدت در میلواکی صورت گرفته ، دامنه موفقیت از  72%  تا 80%  را در درمان مشکلات مراجعان گزارش می کند .

رابطه زوج داوطلبانه است و هر دو می دانند که ناگزیر به ازدواج نیستند . این حقیقت که ازدواج یک انتخاب است می تواند زوج ها را وادار تا آن را سر زنده نگه دارند . به همین ترتیب ماهیت اختیاری بودن ازدواج ، خروج از آن را آسان می کند .

رابطه زوج مستلزم آن است که هر شخص در هویت و فردیت  شخصی منحصر به فرد خود جدا باقی بماند و در عین حال توانایی آن را داشته باشد که این هویت را در لحظاتی برای سلامت و بهبود رابطه کنار بگذارد . همچنین یکی از عواملی که زوج را در کنار یکدیگر نگه می دارد احترامی است که هر فرد برای هویت جدای دیگر قائل است .

خانواده های دو شغلی بزرگترین گروه خانواده های غیر سنتی هستند . در این نوع خانواده ها ، زن و شوهر هر دو کار می کنند و از در آمد مشترکشان زندگی خانوادگی را اداره می کنند . این الگو با خانواده های سنتی  که در آن شوهر مسئولیت نان آوری خانه را بر عهده دارد و  زن صرفا به خانه داری می پردازد ، کاملا مغایر است . مسائل هویتی برای زنان شاغل می تواند برجسته و شاخص باشد  . این مسائل بیشتر برای زوج هایی مطرح است که آنها در خانواده هایی که زن و  مرد شاغل هستند بزرگ شده اند . نقش های جنسیتی  و ارزش هایی که در اوایل زندگی درونی شده اند ، ممکن است با نقش های غیر سنتی زن و شوهر در تعارض باشد و ابهام در نقش و هویت را به وجود آور .جای تعجب بسیار است که از نظر روابط جنسی نیز زوج های شاغل کمتر از ازدواج های سنتی مشکل دارند  (  اوری – کلارک  ، 1986). بر اساس برخی یافته ها  (توماس ، آلبرت و وایت ، 1984؛ یوگیو  ،1983)  ، در روابط زوج های هر دو شاغل مشکلات زوجی مهمی  (  بین فردی  و درون فردی  )  وجود دارد که به تقسیم میزان مراقبت از فرزند و کار در خانه وابسته است .

در مقایسه با میانگین طلاق ، طلاق در این زوج ها بیشتر است (کارلسون و دیگران   به نقل از نوابی نژاد ، 1378). در زندگی زوج های هر دو شاغل تعارض هایی وجود دارد که زندگی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد و به دیگر جنبه های زندگینیز سرایت می کند ( بولگر  ، 1989).

تعارض نقش برای زنان شاغل به دو مقوله تقسیم می شود : مقوله تعارض حرفه ای-  والدینی   و تعارض حرفه ای – زن و شوهری  (بارلی  ، 1996) . تعارض وقتی نمایان می شود که وقایع قبلی و غیر منتظره بروز می کند . برای نمونه ، وقتی فرزندی بیمار می شود  تعارض حرفه ای  –  والدینی بروز می کند  . به طور مشابه ای نقش حرفه ای و  نقش همسری زمانی که وظایف  ، مسئولیت ها و

«  عملکرد های خانوادگی » با وظایف شغلی همزمان می شوند با هم تعارض می یابند .

تعارض نقش زمانی که فرد باید درباره ی صرف زمان ، انرژی و منابع تصمیم بگیرد به رابطه ضربه می زند . آیا من می توانم سه روز آخر هفته را برای سالگرد جشن ازدواج اختصاص دهم یا باید آن را برای سال آینده به تعویق بیا ندازم  ؟

رضایت شغلی و رضایت زناشویی زنان شاغل با هم همبستگی دارند ( کلین  ، 1998) . به عبارت دیگر ، شادمانی در کار وخانه همراه هم هستند . این یک حقیقت است که ناراحتی در کار می تواند به خانه منتقل شود . سرریزی کار – خانه به تمایل به آوردن مشکلات کار به درون خانه در انتهای روز اطلاق می شود . جابه جایی ناکامی و خشم  بر اعضایخانواده متداول است .

با توجه به موارد بالا تحقیق حاضر به بررسی تاثیر این نوع درمان بر رضایت برخی از ابعاد مختلف زناشویی پرداخته است

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)