نقدشوندگی یكی از ابعاد مهم فرایند تخصیص بهینه منابع به شمار می آید. قابلیت نقدشوندگی میزان نزدیكی دارایی مالی به پول نقد را بیان می كند. قابلیت نقدشوندگی یك دارایی مالی از طریق قابلیت تبدیل آن دارایی به وجه نقد در هر زمان و بدون تحمل زیان ارزیابی می شود(سعیدی، دادار، 1389: 76).
نقدشوندگی یكی از دغدغه های كسانی است كه اقدام به معامله سهام می كنند یا زیرساختهای معاملاتی را مدیریت می نمایند. یكی از مهمترین شاخصها در بررسی وضعیت بازار، قابلیت نقدشوندگی اوراق بهادار موجود در آن است. بالا بودن میزان نقدشوندگی در یك بورس نشان دهنده موفـقیت آن بازار در شفاف سازی اطلاعات و نزدیكی قیمت اوراق بهـادار به ارزش ذاتـی آنها است( همان منبع).
از سوی دیگر اوراق گزارشگری و افشای اطلاعات مهم ترین ابزاری هستند که شرکتها برای ارتباط با سهامداران بکار می برند. افشا در صورتی که به واسطه یک منبع مقرراتی و وضع کننده قوانین الزامی شده باشد، افشای اجباری گفته می شود و در صورتی که افشای اطـلاعات تحت تأثیر قـوانین خـاصی نباشد و تـوسط شرکت به صورت اخـتیاری انجـام شود افـشای اختیـاری تـلـقی می شود(ولی پور، 1393).
یکی از اهداف گزارشگری مالی، تهیه و ارائه اطلاعات، برای فراهم کردن مبنایی برای تصمیم گیری منطقی سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان می باشد. در این راستا اطلاعات باید مفید و مربوط بوده و توان اثرگذاری بر تصمیم گیری اقتصادی افراد را داشته باشد و منجر به بهترین تصمیم گیری شود. از سویی برای مفید واقع شدن اطلاعات مالی در تصمیم گیری گروه های ذی نفع، هدفهای حسابداری و گزارشگری مالی ایجاب می کند که اطلاعات مربوط به گونه ای مناسب افشا و دسترسی به این اطلاعات برای همگان ممکن باشد. افزایش افشای اطلاعات برای استفاده کنندگانی که قادر به تعیین چشم اندازهای آتی شرکت نیستند، سودمند است و این سودمندی از طریق کاهش احتمال تخصیص نادرست سرمایه آنان می باشد. همچنین یکی از شروط اساسی برای جلب اطمینان سرمایه گذاران و اعتباردهندگان در جهت انجام فعالیتهای
سازنده اقتصادی، وجود اطلاعات کافی به منظور تصمیمگیری درباره خرید، نگهداری یا فروش سهام و ارزیابی عملکرد مدیران و شرکت ها می باشد (حسنی و حسینی،1389). در این فصل محقق به کلیات تحقیق از قبیل بیان مساله، اهمیت و ضرورت، اهداف و … پرداخته است.
1-2- بیان مساله
نقدشوندگی، توانایی بازار برای جذب حجم عظیم معاملات بدون ایجاد نوسان بیش از اندازه در قیمت تعریف و یکی از مهمترین عوامل در قیمت گذاری سهام محسوب می شود و به طرق مختلف قیمت سهام و به طور کلی ارزش شرکت را متاثر می نماید(رحمانی، 1390).
از مهمترین شاخص ها در بررسی وضعیت بازار، قابلیت نقدشوندگی اوراق بهادار است. بالا بودن میزان نقدشوندگی در یک بورس نشان دهنده موفقیت آن بازار در شفاف سازی اطلاعات و نزدیکی اوراق بهادار به ارزش ذاتی آنها است. سهام دارای نقد شنوندگی بالا، به دلیل اینکه سرعت تبدیل به نقد آن بالاست، ریسک نگهداری کمتری دارد. این پدیده یکی از عوامل مورد توجه در انتخاب هر سرمایه گذاری از بین گزینه های مختلف سرمایه گذاری، سهام است (احمدپور و رساییان، 1385: 29) و بیانگر توانایی مبادله سریع حجم بالایی از سهام با هزینه اندک و بدون تاثیر پذیری با اهمیت قیمت آن است( لیو، 2006: 631). بنابراین باید توجه داشت که در راستای حداکثر نمودن ثروت سهامداران و یا به عبارتی ارزش شرکت به عنوان هدفی نهایی، نقد شوندگی سهام نقشی پر رنگ و قابل ملاحضه دارد. از این رو وجود عواملی که باعث نقدشوندگی سهام در بازار شده است، موجب شده اقبال عمومی سرمایه گذران به بازار سرمایه، به تدریج کاهش یابد و سیر قهقرایی دلسرد کننده ای ایجاد شود. اکثر سرمایه گذاران، سهام بسیار نقد شونده را بر سهام کم نقد شونده ترجیح می دهند(صلواتی و رسائیان، 1386).
از سوی دیگر صورت های مالی حسابرسی شده به عنوان یکی از منابع قابل اتکا اطلاعات برای استفاده کنندگان محسوب می شود. اما این اطلاعات زمانی می تواند توسط استفاده کنندگان مورد استفاده قرار بگیرد که دارای مجموعه ای از ویژگی های کیفی باشد. یکی از ارکان ویژگی ها، به موقع بودن اطلاعات می باشد. از آنجا که اطلاعات مالی نسبت به گذشت زمان بسیار حساس است و با مرور زمان ارزش و سودمندی خود را در تصمیم گیری ها از دست می دهد، بنابراین هر چه فاصله زمانی بین پایان سال مالی و تاریخ انتشار گزارش حسابرسی کوتاهتر شود، ارزش اطلاعاتی آن بیشتر است. از این رو محقق در تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که آیا تاخیرگزارش حسابرسی صورتهای مالی بر نقد شوندگی سهام شرکتها تاثیر دارد؟
1-3- ضرورت انجام تحقیق
نقد شوندگی یکی از ابعاد مهم فرایند تخصیص بهینه منابع به شمار می آید. قابلیت نقد شوندگی یک دارایی مالی از طریق قابلیت تبدیل آن به دارایی به وجه نقد در هر زمان و بدون تحـمل زیان ارزیـابی می شود. نقد شوندگی در بازارهای ثانویه، نقش تعیین کننده ای در موفقیت عرضه های عمومی دارد و موجب کاهش هزینه و ریسک پذیره نویس ها و بازارگردان ها می شود. همچنین هزینه سرمایه گذاران از طریق کاهش دامنه ی نوسان و هزینه های معاملاتی، کاهش می یابد. بنابراین از دیدگاه کلان، وجود بازارهای سرمایه نقدشونده برای تخصیص کارایی سرمایه ضروری بوده، موجبات کاهش هزینه ی سرمایه ناشران را فراهم می آورد و به عنوان یکی از عوامل موثر بر بازده اوراق بهادار از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا عموماً نقد شوندگی نشان دهنده وضعیت محیط سرمایه گذاری و اقتصاد کلان است. از دیدگاه خرد، بازار سرمایه نقدینه توانایی جذب سرمایه گذاران مختلف با استراتژی های معاملاتی متنوع را نیز فراهم می آورد. عدم نقد شوندگی یک دارایی، مانع از فروش بموقع آن در زمان افت قیمت کل یک بازار است. بنابراین انجام تحقیق در این زمینه و در اختیار قرار دادن نتایج آن می تواند گامی در جهت مانع تاخیر حسابرسی و افزایش نقدینگی باشد.
1-4- هدف تحقیق
– تعیین نقش تاخیرگزارش حسابرسی صورتهای مالی پایان دوره بر نقدشوندگی سهام
1-5- فرضیه تحقیق
– بین تاخیر گزارش حسابرسی صورتهای مالی پایان دوره و نقدشوندگی سهام رابطه وجود دارد.
1-6- مدل تحقیق
LIQUIDITYi,t=β0+β1ARLi,t+β2SIZEi,t+β3LEVi,t +β4CRPi,t +εi
1-7- متغیرهای تحقیق
LIQUIDITY نقدشوندگی سهام که در مدل فوق متغیروابسته می باشد.
ARLتاخیر گزارش حسابرسی که متغیر مستقل می باشد.
SIZE ، LEVو : CRP اندازه شرکت ،اهرم مالی و عملکرد شرکت متغیرهای کنترل می باشند.
1-8- قلمرو تحقیق ( زمانی ، مكانی ، موضوعی)
1-8-1- قلمرو مکانی: محدود به شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
1-8-2- قلمرو زمانی: شامل 5 سال از سال 87 13تا سال1391
1-8-3- قلمرو موضوعی: به موقع بودن گزارش حسابرسی صورتهای مالی و نقدشوندگی سهام بورس.