کشف آلیاژهای حافظه‌دار دانست [3, 4]. آلیاژ حافظه‌دار اولین بار در سال 1932 توسط آرن اولاندر[10] کشف و با نام خاصیت شبه-لاستیک گزارش شد [5]، اما واژه حافظه شکل[11] برای اولین بار توسط ورنون[12] در سال 1941 برای ماده پلیمری وی، که کاربرد دندانپزشکی داشت، توصیف گردید [6]. با این وجود اهمیت این مواد تا سال 1962 که بوهلر و ونگ[13] [7, 8] خاصیت حافظه‌داری[14] نایتینول[15] را کشف کردند بر کسی آشکار نشد. از آن پس تقاضا برای استفاده از آلیاژهای حافظه‌دار در کاربردهای مهندسی، صنعتی و پزشکی روز به روز افزایش یافت. در ادامه به اختصار به معرفی این مواد پرداخته و برخی از کاربردهای آنها معرفی می‌شوند.
1-1-1- معرفی آلیاژهای حافظه‌دار
آلیاژهای حافظه‌دار، آلیاژهای فلزی هستند که می‌توانند طی یک فرآیند به یادآوری[16] تغییرشکل‌های اعمال شده، تا حدود 10 درصد، را بازیابی نمایند. این فرآیند به یادآوری می‌تواند افزایش دما یا اعمال یک میدان مغناطیسی باشد. در کنار این ویژگی، ماهیت فلزی این مواد منجر به خواص ویژه‌ای چون استحکام زیاد و سختی بالا بسیار می‌شود [3, 4]. در اینجا تنها آلیاژهای حافظه‌داری مورد مطالعه هستند که با افزایش دما شکل اولیه خود را باز می‌یابند.
به طور کلی آلیاژهای حافظه‌دار در محدوده دمایی معمول، دارای دو فاز با ساختار کریستالی و خواص متفاوت هستند. یکی از این فازها همان فاز مارتنزیت یا فاز دما پایین[17] است که در دمای پایین پایدار است و دیگری که در دمای بالا موجود است، فاز دما بالا[18] یا
آستنیت[19] نام دارد. تغییر فاز بین آستنیت و مارتنزیت، که به استحاله مارتنزیتی[20] شهرت دارد، اولین بار توسط چانگ و رید[21] در سال 1951 و در مطالعه آلیاژ Au-Cd مشاهده و گزارش شد [9]. این تغییر فاز بدون جابجایی انفرادی اتم‌ها و تنها با جابجایی گروهی آنها، که منجر به برش در ماده می‌شود، اتفاق می‌افتد. فاز مارتنزیت خود می‌تواند به صورت ترکیبی از جهت‌گیری‌های مختلف باشد. بر این اساس دو نوع مارتنزیت دوقلو و غیر دوقلو وجود دارد. مارتنزیت دوقلو ترکیبی از جهت‌گیری‌های خود-تطبیق مارتنزیتی است حال آنکه مارتنزیت غیر دوقلو از تغییر جهت در فاز مارتنزیت به‌دست آمده‌است به‌گونه‌ای که یک جهت‌گیری، جهت‌گیری غالب را تشکیل می‌دهد. شکل 1‑1 فاز‌های آستنیت، مارتنزیت دوقلو و غیر دوقلو را نشان می‌دهد.
[1] Shape memory alloys (SMA)
[2] Cellular material
[3] Porous materials
[4] Cellular lattice structures
[5] Ligament
Smart materials
Cold phase
Martensite
Adolf Martens
Arne Ölander
Shape memory
Vernon
Buehler and Wang
Shape memory effect
Nitinol
Memorization
Low temperature phase
[18] High temperature phase
[19] Austenite
[20] Martensite transformation
[21] Chang and Read
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
