هوش هیجانی، شكلی از هوش اجتماعی و پیشبینی كننده مناسبی در كارآمدی كلی و كارآمدی در حیطههای خاص نظیر عملكرد شغلی است و توانایی كنترل احساسات و هیجانات خود ودیگران، تمایز میان آنها و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تفكر و عمل فرد را در بر میگیرد ( سالووی و مایر [1]، 1990 ). هوش هیجانی با شناخت فرد از خودش و دیگران، ارتباط با دیگران، سازگاری و انطباق با محیط
پیرامون كه برای موفق شدن در برآوردن خواستهای اجتماعی لازم است، مرتبط است. هوش هیجانی، توانمندی تاكتیكی [2] در عملكرد فردی است (بار – ان، 2000 ). هوش هیجانی تأثیر بسیار زیادی بر شادی و رضایت افراد دارد. كسانی كه هوش هیجانی خود را به كار میگیرند و با محیط اطراف خود سازگاری بیشتری دارند، اعتماد به نفس بالایی نشان میدهند و از توانایی خود آگاهند. رابطه مستقیم بین هوش هیجانی و زندگی خوب و سالم نشان میدهد كه توجه به هیجان ها، آگاه بودن و آگاه ماندن از آنها و استفاده از انها در راهنمایی كردن رفتار، اهمیت زیادی دارد ( برادبری، گریوز 2005 ).
افرادی كه از هوش هیجانی بالایی برخوردارند، از توانشهای اجتماعی موثرتری نیز برخوردارند و به واسطه ی آن روابط بین فردی مطلوبی را ایجاد كرده، میتوانند هیجانات خود را درك و ابراز كنند و توانایی درك هیجانهای دیگران را نیز داشته باشند ( سالووی و مایر، 1990 ). با توجه به ا ینكه مهارتهای هیجانی و اجتماعی در ارتباط با دیگران آموخته میشوند و لازمه كسب بسیاری از این مهارتها داشتن قدرت بینایی است، در نتیجه افراد نابینا به واسطه ی نقص بینایی خود، از به دست آودرن چنین تجربیاتی محروم هستند. این تجربیات میتوانند تأثیر زیادی بر بالیدگی هیجانی و تعامل اجتماعی افراد نابینا داشته باشند ( قمرانی و جعفری، 1383 ).
یان مسئله :
هوش هیجانی، شكلی از هوش اجتماعی در حیطههای خاص نظیر عملكرد شغلی ایت و توانایی كنترل احساسات و هیجانات خود و دگیران، تمایز میان آنها و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تفكر و عمل فرد را در بر میگیرد معلولیت بینایی میتواند عامل مؤثری در هوش هیجانی باشد، به طوری كه دانش آموزان نابینا، دارای هوش هیجانی پایین تری نسبت به همسالان عادی خود هستند. قابل توجه است كه معلولیت بینایی، برخی از مؤلفههای هوش هیجانی را بیشتر تحت تأثیر قرار میدهد، به طوری كه دانش آموزان نابینا در مؤلفههای خودآگاهی هیجانی ابراز وجود، خود شكوفایی، استقلال، روابط بین فردی، حل مسأله، انعطافپذیری، تحمل استرس، كنترل تكانه و شادكامی نمرات پایین تری نسبت به دانش آموزان عادی كسب كردند.
دراین تحقیق نشان خواهیم داد كه معلولیت بینایی به طور یكسان دختران و پسران را تحت تأثیر قرار نمی دهد و برخلاف عدم تفاوت در دانش آموزان عادی، هوش هیجانی دختران نابینا، كمتر از پسران است همچنین دانش آموزان عادی نسبت به دانش آموزان نابینا از میزان جرأت ورزی بالاتری برخوردار بودند.