مالیات به عنوان یک نوع هزینه اجتماعی است که شهروندان یک جامعه در قبال استفاده از امکانات و خدمات عمومی باید پرداخت نمایند. گسترش تعهدات دولت در عرصه اقتصادی و اجتماعی و تلاش در جهت تحقق اهداف مهمی چون رشد اقتصادی، ثبات قیمت ها، افزایش اشتغال، توزیع عادلانه درآمد و تخصیص منابع تولید ، هزینه های دولت را با روند افزایشی روبرو ساخته است. درآمدهای مالیاتی نقش مهمی در منابع درآمدی كشور ایفا می كنند و اتكای دولت به این گونه از درآمدها حكایت از سلامت اقتصادی دارد. دولتها در اجرای عدالت اجتماعی و استقرار نظام مناسب توزیع ثروت به مثابه شمشیر عدالت اقتصادی از مالیات استفاده می نمایند. گرچه درآمدهای مالیاتی در

 اغلب كشورهای توسعه یافته جنبه علمی به خود گرفته ولی در اغلب كشورهای در حال توسعه به علل مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی سهم درآمدهای مالیاتی کم بوده و در مقابل درآمد حاصل از فروش منابع طبیعی بیشترین سهم را در تامین مخارج دولت داشته است. در ایران نیز نقش اصلی درآمدهای دولت را حداقل در دهه های اخیر درآمدهای ناشی از فروش نفت ایفا می كند. در بینش اقتصادی اسلام، مال و ثروت، ودیعه ای است الهی كه خداوند حكیم آن را در اختیار خلیفه خود، انسان قرار داده است. با چنین رویكردی، انسان باید از مواهب طبیعی برای كمال و سعادت خود و جامعه بهره گیرد. این نظام كه از وحی الهی سرچشمه گرفته است، بر اساس قوانین الزامی و ملاك های اخلاقی و با ایجاد زمینه های تولید فراوان، توزیع عادلانه و حفظ كرامت آدمی، آسایش و سعادت زندگی او را فراهم می آورد. در حقیقت، قوانین مالیات بر اموال و نیز دیگر انفاق ها در قالب خمس، زكات و مالیات های گوناگون حكومتی، به منظور رفع نیازهای اقتصادی فردی و برقراری عدالت اجتماعی در جامعه، وضع شده است. مالیات ها از جمله ابزارهایی هستند كه در دهه های اخیر، نقش مؤثری در چگونگی اقتصاد كشورها دارند و به منظور درآمدزایی، تخصیص منابع و توزیع مجدد، بارها بررسی شده اند. مبحث مالیات و آثار اقتصادی آن، از مباحث دامنه دار و مهم درآمد عمومی است كه جایگاه ویژه ای در نقش آفرینی اقتصادی دولت به دست آورده است. در اقتصاد اسلامی مالیات به وسیله دولت ها تبیین و به مرحله اجرا گذاشت شده است كه امتیاز این مالیاتها به صورت كلی در یك نظام مبتنی بر ایدئولوژی اسلامی، پایین بودن هزینه وصول و پرداخت داوطلبانه آن می باشد كه بنابه اعتقادات شهروندان كه پرداخت مالیات را به صورت كلی وظیفه شرعی و اعتقادی خود تلقی می كنند فرار و انتقال مالیاتی در این سیستم به حداقل می رسد. همچنین شفافیت و صداقت در رفتارهای اقتصادی و عملكرد مالی فعالان اقتصادی نیزعامل مهم دیگری می باشد كه نظام اقتصادی اسلامی را از سایر نظام ها ی اقتصادی متمایز می كند.سادگی و عدم پیچیدگی این نوع مالیات سبب می شود همه مردم از درك مفاهیم و مقررات و قوانین مربوط به شكلی مناسب برخوردار باشند و نهایتا در یك نظام مالیاتی برپایه فقه و اصول و شریعت مترقی همه مردم برابر و از تبعیض و نارضایتی اثری دیده نمی شود. بنابراین با توجه به موارد مطرح شده و نظر به اهمیت مالیات در ساختار اقتصادی کشورهای مختلف از جمله ایران ، آسیب شناسی وضع موجود و انجام تحقیق درباره آن  و ارایه راهکارهای اصلاحی ضروری به نظر می رسد.

 
 1-2  بیان مسئله تحقیق
مالیات نوعی هزینه اجتماعی است كه شهروندان به عنوان بهای خدمات دولت از جمله ایجادرفاه و آسایش و امنیت پایدار، آموزش وپرورش، آموزش عالی و بهداشت و درمان می پردازند. مالیات ابزاری است برای توزیع عادلانه درآمد و ثروت كشور، كه نقش تعدیل كننده ثروت در جامعه را دارد بطوری كه هركس درآمد بیشتر و ثروت بیشتری دارد باید مالیات بیشتری پرداخت كند. به عبارت دیگر، پرداخت مالیات، مشاركت مردم در تأمین بخشی از هزینه های عمومی و مهم ترین ابزار سازماندهی اقتصاد هر كشور است. مهم ترین عاملی كه می تواند عدالت اجتماعی را محقق كند، مالیات است و تا زمانی كه بخش مالیات سازماندهی نشود، نمی توان چندان امیدی به اقتصاد یك كشور داشت. اما لازمه تشخیص صحیح مالیات و وصول آن وجود اطلاعات صحیح و مربوط در خصوص درآمدهای مشمول مالیات می باشد . با توجه به شواهد موجود و نارساییهای سیستم اخذ مالیات ، به نظر می رسد که روش خوداظهاری درآمدها که مبنای تشخیص و وصول مالیات قرار می گیرد روش چندان کارآمدی در راستای دستیابی به یک نظام اقتصادی کارآمد و قوی و با وابستگی کمتر به درآمدهای نفتی و منابع زیرزمینی در کشور ما نمی باشد و دارای نقایصی می باشد که باید آسیب شناسی گردد و تلاشهای گسترده و منظمی در راستای برطرف نمودن نقایص موجود صورت پذیرد ، بنابراین با کمک حسابداران و حسابداری باید شفافیت بیشتری در خصوص درآمدهای مشمول مالیات ایجاد شود. با توجه به اهمیت درآمدهای مالیاتی در ساختار اقتصادی کشورها و ناکارآمدی روشهای وصول مالیات در برخی کشورها از جمله ایران ، موضوع این تحقیق بررسی ضرورت  آسیب شناسی نظام مالیاتی و روش خود اظهاری با تاکید بر عدم شفافیت درآمدها از دیدگاه کارشناسان اداره امور مالیاتی شهرستان ملایر می باشد.
1-3  پیشینه نظری و عملی مساله تحقیق
با جستجو در منابع گوناگون و پایگاههای علمی مختلف مشخص گردید که علی رغم بیان مطالبی پراکنده در خصوص نارساییهای نظام مالیاتی و موضوعات پیرامون آن ، تاکنون تحقیق مستقیمی در خصوص موضوع مطرح شده صورت نپذیرفته است و در خصوص تحقیقات انجام شده و مقالات ارائه شده مرتبط با موضوع نیز به اختصار در فصل دوم توضیحاتی ارائه خواهد شد.