قرآن كریم دریایی عمیق، موّاج و سرشار از دُرّ و گوهرهای دست یافتنی است، از آن جهت كه هر كسی به فراخور حالش می‌تواند، از آن بهره مند شود، «فسنیسره للیسری» نامیده شده است. ولی تا به حال اندكی از این گوهرهای ناب به دست انسانها رسیده است، خصیصه دیگر قرآن كریم وزانت و سنگینی استدلالهای آن می باشد تا جایی كه به عنوان قول ثقیل سنلقی علیك قولاً ثقیلاَ» خوانده شده است، اما چرا با وجود آسانی فهم و برخورداری از استدلالهای محكم و غیر قابل خدشه آن، تعداد محدودی از این مائده آسمانی بهره مند شده اند؟ زیرا شرط اساسی فهم، درك و دستیابی به قرآن كریم «لایمسه الا المطهـرون» میباشـد، بنابراین تا مسلمـانان نتوانند چهره دل را، با آب پاكی و صفا بشویند، نمی توانند غبار مهجوریت از چهرة این گوهر آسمانی بزدایند و به معانی بلند و نورانی آن دست یابند و از گوهرهای نهفته در آن بهره گیرند. هر زمانی كه بحث قرآن كریم به میان میآید این سؤال در ذهن آدمی نقش میبندد كه آیا قرآن مجید كه دارای بطن های زیادی است، فقط به توحید و آخرت توجه داشته و یا اینكه به مسائل حكومتی، اجتماعی، حقوقی و . . . هم پرداخته و اگر به این مسائل هم توجه نموده تا چه اندازه آن را بسط و گسترش داده است؟!آیات سیاسی و آیات اجتماعی قرآن در دو حوزه کاملاً جدا بررسی می‌شوند، چون حوزه اجتماعیات و سیاسیات دو حوزه مجزاست.[1] در قرآن کریم بیشتر آیاتی که قابلیت تطبیق بر مسائل اجتماعی دارند، مشخص و
روشنند، همانند آیات سوره مبارکه حشر که شماری از مسائل اجتماعی در آنها آمده است. لیکن آیات سیاسی قرآن واضح و شفاف نیستند. چه بسا یک آیه شریفه را از جهات گوناگون بتوان تفسیر سیاسی کرد, گرچه در ظاهر هیچ ارتباطی با مسائل سیاسی نداشته باشد. ادعای ما این نیست که در این نوشتار تمام آیات سیاسی قرآن بیان گردیده است؛ بلکه دقت نظر دوباره همراه ذوق و سلیقه در آیات کریمه، می‌تواند برداشت سیاسی از آیاتی دیگر را به دست دهد.
نیز یادکردنی است که در توضیح آیات سیاسی قرآن, تنها آیاتی که به طور مستقیم با مسائل سیاسی ـ اجتماعی مرتبطند بررسی نمی‌شوند؛ بلکه لازمِ تفسیر آیات سیاسی, بهره‌گیری از آیات دیگری است که هر چند به طور مستقیم با مسائل سیاسی مرتبط نیستند, در فهم اندیشه سیاسی اسلام بسیار مؤثرند، از این رو بحث کامل درباره مباحث سیاسی باید با بهره‌گیری از همه آیات مرتبط با موضوع صورت پذیرد.
1-1-1-بیان مساله و ضرورت تحقیق
بیشک یکی از مهمترین دغدغههای بشر یافتن راهکارهایی جهت تشکیل جامعه ای برتر و ایدهآل و رهایی از چالشهای موجود در این راه بوده است و این دغدغه اساسی ریشه در خطرات کمال جویی و سعادت طلبی انسان دارد که آن را خداوند منان به ودیعه در نهان او قرار داده است، چرا که انسان ذاتاً از موانعی که او را در ساختن جامعه الهی دچار بحران و تزلزل نماید و او را از نظر شخصیت و هویت به مراتب و منزلت غیر انسانی سوق دهد بیزاری میجوید از آنجاییکه بشر بعنوان خلیفه الله در جهان خاکی قدم نهاده است.[2] و از شاخصههای ابعاد وجودی زندگی بشر تشکیل زندگی اجتماعی، جامعهای هدفمند و با سیاست و تدبیر، آرزوی دیرینهی اوست و این مهم به دست نمیآید مگر اینکه مفاهیم سیاسی اجتماعی یک جامعهی مطلوب از منظر قرآن کریم و روایات معصومین و بررسی جامعهی درخور شأن و منزلت حقیقی بشر مورد توجه قرار گیرد.چرا که شناخت انسان و اجتماعی که او تشکیل میدهد از طرف خالق انسان که مهندس عالم هستی است ممکن خواهد بود و البته بررسی تمام موارد امری دشوار و ناممکن خواهد بود اما در این تحقیق برآنیم که در اقیانوس بیکران معارف قرآن ره توشهای گر چه اندک برداریم.
1-1-2-اهداف تحقیق
بررسی مفاهیم سیاسی اجتماعی جزء دوم سوره بقره و بکار بردن آنها در زندگی برای رسیدن به سعادت اخروی و شناخت مسائل مهم سیاسی- اجتماعی وارده در جزء دوم سوره بقره و کاربرد آن در جامعه
اهداف کاربردی، تأثیر عمیق و بی چون و چرای مهم مسائل سیاسی و اجتماعی جهت رسیدن به جامعهی بشری مطلوب و ایدهآل بررسی جهاد و حج در قرآن و تعمیم دادن آن در جامعه.
اهداف جزیی:
ضرورت خاص: 1- تبیین و معرفی مهمترین مسائل سیاسی و اجتماعی جهت تشکیل جامعهای برتر و ایده آل اسلامی محض رسید.
- تبیین و معرفی مهمترین مسائل سیاسی-اجتماعی جهت تشکیل جامعه ای برتر و متعالی
1-1-3-سوالات تحقیق
الف-سوال اصلی
سوره بقره دربردارنده چه مفاهیم سیاسی و اجتماعی است؟
ب-سوالات فرعی
1-مهم ترین مفاهیم سیاسی سوره بقره چیست؟
2- مهم ترین مفاهیم اجتماعی سوره بقره چیست؟
1-1-4-فرضیه های تحقیق
1- به نظر میرسد در سوره بقره برخی از مفاهیم سیاسی و اجتماعی مانند جهاد و حج مطرح شده است.
2 به نظر میرسد در سوره بقره، مهم ترین مفاهیم سیاسی، جهاد مانند مقابله با دشمنان، حمایت مظلومان و … مطرح شده است.
3-به نظر میرسد در سوره بقره مهم ترین مفاهیم حج مانند اتحاد مسلمانان، تعاون و همکاری و … مطرح شده است.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
