در دنیای پر از رقابت کنونی دیگر نمی‌توان به شیوه‌‌های سنتی کارها را به پیش برد. سازمان‌ها در این دوران ناگزیر از بکارگیری پروژه‌ها هستند تا بتوانند از این طریق جایگاه خود را حفظ کنند و به فعالیتهای خود تداوم بخشند. اما سوال مهمی‌که پیش می‌‌آید این است که چگونه می‌‌توان فرآیندهای مدیریت پروژه را به صورت کارا و اثربخش به انجام رساند. به عبارتی، چگونه می توان پروژه‌های درست را انتخاب کرده و آنها را با موفقیت به پایان رساند. از شروع برنامه سوم توسعه و رشد سرمایه گذاری خارجی در طرحهای نیروگاهی و صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، افزایش نقش شرکتهای مهندسی مشاور، پیمانکاران اجرایی و سازندگان در اجرای طرحهای مذکور مورد تاکید بیشتری قرار گرفته است.

توسعه دانش مدیریت پروژه در سازمان‌ها گامی‌مهم و ارزنده در توسعه توانمندی آنها برای توفیق در عرصه بازار رقابتی می‌باشد. در چنین شرایطی ضرورت استفاده از ابزارهای مدیریت پروژه بیشتر می‌شود تا افراد بتوانند در محیطی آزاد با تمام وجود، مسئولانه تلاش کنند و مدیران پروژه‌ها در شرکتهای پیمانکاری و بالاخص شرکتهای پیمانکاری عمومی‌قادر باشند پروژه‌های ملی را با زمان و هزینه ای قابل قبول و مناسب به سرانجام برسانند. با توجه به موارد فوق توجه به وضعیت سازمان‌ها از منظر میزان بلوغ ، امری ضروری و اجتناب ناپذیر می‌باشد(فراهانی،منتظری،1385).

البته ناگفته نماند به میان آمدن کلمه مدیریت پروژه، نباید فقط برای شنونده پروژه های بزرگ صنعتی و تجاری تداعی شود. چون غالبا مدیریت پروژه بیشتر برای فعالیتهای سنگین و طولانی مثل راه سازی، خودرو سازی، شرکتهای هواپیما سازی و مشابه این، برای افراد ملموس بوده است. در حالی که در دنیای فعلی هر کار ریز و درشتی را می توان با مدیریت موفق پروژه به اتمام رساند.

این پژوهش در رابطه با پروژه های نرم افزاری که در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی قم بررسی و تهیه شده است، مراحل کاری کلیه فرایندهای  نرم افزارهای رومیزی، موبایلی و یا پیاده سازی سایتهای وبی را مدیریت می نماید.

1-1 شرح موضوع پژوهش و منطق پشتوانه آن

جهت موفق شدن پروژه ها، نیاز است عوامل موثر در این رابطه را شناسایی کنیم. عوامل موفقیت پروژه ها را می توان، تعادل نسبی بین سه عامل مهم زمان انجام کار، منابع مورد استفاده و رضایتمندی مشتری یا ذی نفع دانست.

جهت بهتر مدیریت کردن پروژه، ابتدا نیاز است تعاریفی از پروژه داشته باشیم. در این زمینه به مواردی اشاره می گردد.

1-2 زمینه پژوهش

حال با توجه به بیانات فوق، موارد اشاره شده زیر، زمینه ساز انجام این پژوهش می باشد:

• تاثیر فراوان موفقیت مدیریت پروژه در افزایش کارایی سازمانها.
• عدم وجود تحقیقات کافی در زمینه های موفقیت مدیریت پروژه های توسعه سیستم های اطلاعاتی در ایران.
• عدم وجود مدلی جهت تعیین ارتباط بین عوامل کلیدی موفقیت پروژه، و عملکرد مدیر پروژه.

1-3 پرسش های پژوهش

اما در این تحقیق سعی شده است عوامل کلیدی موفقیت مدیریت پروژه جهت افزایش عملکرد مدیر پروژه، بررسی و تعیین شوند. با انجام این تحقیق عواملی مشخص می شوند که با اجرای صحیح و کامل آنها، خروجی های سازمان، عملکرد کارکنان و مدیران پروژه بهتر و بیشتر شود.

• عوامل کلیدی موفقیت مدیریت پروژه کدامند؟
• عوامل کلیدی موفقیت مدیریت پروژه، جهت افزایش عملکرد مدیر پروژه کدامند؟
• عوامل کلیدی جهت افزایش بهره وری مدیران پروژه کدامند؟

1-4  اهداف پژوهش

هدف اصلی این تحقیق که کاربردی می باشد به منظور موفقیت مدیریت پروژه های نرم افزاری و بررسی عملکرد مدیران پروژه ها در راستای پیشبرد اهداف سازمانی، در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی قم (نور) می باشد.

در هر صورت این تحقیق به منظور رسیدن به اهداف زیر انجام شده است :

• تعیین میزان ارتباط عوامل کلیدی موفق مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه ها در مرکز نور.
• تعیین میزان ارتباط عوامل کلیدی موفق مدیر پروژه، بر فعالیت مجریان پروژه ها.
• ارائه مدل عوامل کلیدی موفق مدیر پروژه بر موفقیت مدیریت پروژه.

1-5 سابقه  و ضرورت انجام پژوهش

در سالهای اخیر، مدیریت پروژه به عنوان یکی از روشهای بسیار موثر در پیگیری و بررسی پیشرفت پروژه های سازمانی می باشد.

با اجرای صحیح مدل ارائه شده در این تحقیق، اجرای موفق مدیریت پروژه در سازمان باعث کنترل کیفی محصولات و افزایش بهروری در تولید و کارائی نیروهای سازمانی میگردد. در حال حاضر با توجه به پیشرفت های سریع تکنولوژیIT و امور نرم افزاری در دنیا، کشور ایران نیاز دارد تا با بکارگیری سیستم های نرم افزاری و هوشمند سازی آن، فاصله خود را با دیگر کشورها کمتر نماید، که همواره برنامه نویسی و پیاده سازی سیستم های مذکور نیاز به متخصصین زبده و مجربی دارد. با توجه به تخصص گرایی در امور نرم افزاری دسکتاپ و وب، هوشمندسازی متون و پیاده سازی کتابخانه های دیجیتال همواره پژوهش ها و پروژه های تولیدی علوم اسلامی در این مرکز دارای حساسیت کاری بالا می باشد. لذا پیاده سازی موفقیت آمیز سیستم مدیریت پروژه در این مجموعه می تواند باعث ارتقا سطح کیفی و کمی نرم افزارهای ارائه شده به مخاطبین خود در کشور پهناور ایران اسلامی و جهان اسلام گردد.

در تحقیق حاضر با توجه به مطالب فوق الذکر به بررسی نقطه نظرات کارشناسان ارشد فنی و نرم افزاری، برنامه نویسان زبده ،همچنین خبرگان علوم اسلامی و صنعت IT، پژوهشگران حوزه و دانشگاه، در این زمینه پرداخته تا به اهداف تحقیق دست یابیم.

 1-6 فرضیه های پژوهش

فرضیه اصلی :

عوامل کلیدی موفقیت مدیر پروژه، باعث موفقیت پروژه های فناوری اطلاعات می شود.

فرضیه های فرعی تحقیق :

فرضیه اول: مهارت مدیریت مدیر پروژه،برموفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

فرضیه دوم: روش مدیریت مدیر پروژه،بر موفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

فرضیه سوم: مدیریت زمان مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات،تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

فرضیه چهارم: تسلط به موضوع پروژه مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

فرضیه پنجم:مدیریت کیفیت مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات، تاثیرمثبت و معنی­داری دارد.

فرضیه ششم :مدیریت ریسک مدیرپروژه، بر موفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات،تاثیر مثبت­و­معنی­داری دارد.

فرضیه هفتم :مدیریت هزینه مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه­های فناوری اطلاعات،تاثیر مثبت­و معنی داری دارد.

فرضیه هشتم : مدیریت ارتباط با ذینفعان مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه های فناوری اطلاعات ، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

فرضیه نهم : پیگیری منظم و رصد مستمر مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه های فناوری اطلاعات ، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

فرضیه دهم : برآورد صحیح و دقیق محدوده و محتوا مدیر پروژه، بر موفقیت پروژه های فناوری اطلاعات ، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

1-7 متغیرهای تحقیق

1-7-1  متغیرهای وابسته تحقیق:

موفقیت پروژه شامل ابعاد کاهش شکست در پروژه، تحویل پروژه در زمان پیش بینی شده، تحویل پروژه با هزینه کمتر پیش بینی شده، بهبود بهره وری، بهبود در همراستا نمودن پروژه با اهداف استراتژیک.

1-7-2 متغیرهای مستقل تحقیق:

عملکرد مدیر پروژه : فعالیتهایی که یک مدیر پروژه در راستای پیشبرد پروژه ها جهت رسیدن به اهداف سازمانی انجام می دهد که در این تحقیق متغیرهای زیر در نظر گرفته شده است :

مهارت مدیریت، روش مدیریت، مدیریت زمان، تسلط به موضوع پروژه، مدیریت کیفیت، مدیریت ریسک، مدیریت هزینه، مدیریت ارتباط با ذینفعان، پیگیری منظم و رصد مستمر، برآورد صحیح و دقیق محدوده و محتوا.

1-8 روش گردآوری اطلاعات :

روش گردآوری اطلاعات پژوهش حاضر ازدو بخش تشکیل شده است که عبارتند از :

1-8-1 مطالعات کتابخانه ای :

برای بررسی ادبیات موضوعی تحقیق به طور عمده از کتب، مقالات، مجلات و منابع لاتین و فارسی حاصل از جستجو در اینترنت، بانکها  و منابع اطلاعاتی و کتابخانه ها استفاده شده است.

1-8-2 تحقیقات میدانی

به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نظر و سنجش متغیرهای تحقیق، از پرسشنامه استفاده شده است.

پرسشنامه مذکور مشتمل بر دو بخش است :

الف: نامه همراه : دراین قسمت هدف اصلی از انجام این پژوهش بیان شده و هدف از گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه و ضرورت همکاری پاسخ دهنده در ارائه داده های مورد نیاز و همچنین واژه نامه و اهداف پرسشنامه تشریح شده است.

ب: سوالهای پرسشنامه : سوالات پرسشنامه شامل دو بخش است. بخش اول شامل اطلاعات مربوط به پاسخ دهنده و بخش دوم شامل سوالات اصلی تحقیق است. اگر وسیله جمع آوری اطلاعات از صفت جامعیت و مانعیت برخوردار نباشد و یا به عبارتی نتواند، همه آنچه را که مد نظر است به درستی اندازه گیری نماید و یا نتواند مانع شود تا آنچه را که نمی خواهیم بسنجیم در یافته ها دخالت نماید، نتایج حاصله دور از واقعیت خواهد بود. به لحاظ پیشگیری از این امر، باید اعتبار علمی پرسشنامه، محقق گردد. در این پژوهش برای افزایش روایی محتوایی پرسشنامه از ابزارهای ذیل استفاده شده است.

• بررسی و مطالعه پرسشنامه ها و سوال هایی که در تحقیقات مشابه مورد استفاده قرار گرفته اند.
• مطالعه مقالات و کتب متعدد در رابطه با موضوع موفقیت مدیریت پروژه، عملکرد مدیران پروژه و کلیه مسائل مرتبط با آن.
• مشاوره و مصاحبه با استاد محترم راهنمای پروژه.
• در این تحقیق روش آلفای کرونباخ برای تعیین روایی پرسشنامه نیز مورد استفاده قرار گرفته است. آلفای کرونباخ یک ضریب است که میزان همبستگی مثبت اعضای یک مجموعه را با هم منعکس می کند. کرونباخ بر حسب میانگین داخلی میان پرسش هایی که یک مفهوم را می سنجد محاسبه می شود و هر قدر آلفای کرونباخ به عدد یک نزدیکتر باشد اعتبار سازگاری درونی بیشتر است.

1-9  ساختار کلی پایان نامه :

این پایان نامه از پنج فصل تشکیل شده است.

فصل اول، کلیات پژوهش شامل شرح موضوع پژوهش و منطق پشتوانه آن، زمینه پژوهش، دامنه پژوهش، پرسش های پژوهش، اهداف ، ضرورت ها و مزایای پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم بررسی ادبیات موضوع بوده و به دنبال آن در فصل سوم روش تحقیق و طراحی مدل عوامل کلیدی موفقیت مدیریت پروژه جهت افزایش کارائی سازمانی ارائه شده است. در فصل چهارم، تجزیه و تحلیل داد ه ها برای تدوین مدل ارائه شده است و فصل پنجم به نتایج ، یافته ها، برداشت های حاصل از تحلیل ها، دستاوردها و پیشنهادات تحقیقات آتی اختصاص یافته است.